Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), öğrencilerin akademik yeterliliklerini ölçen milletlerarası PISA’ya alternatif olarak ürettiği ortaokul 8. sınıf öğrencileri için hazırladığı Akademik Marifetlerin İzlenmesi ve Kıymetlendirilmesi (ABİDE) Raporu, Türkiye’de öğrencilerin yüzde 53’ünün matematikten, yüzde 39.8’inin fen bilgisinden, yüzde 25.1’inin Türkçe’den ve yüzde 21’inin toplumsal bilgilerden temel ve temel altı seviyede bilgi sahibi olduğunu ortaya koydu.
Rapora nazaran, öğrencilerin yüzde 66’sı, Türkçe’de tabirlerin, atasözlerinin, özdeyişlerin manalarını metne nazaran yorumlayamıyor, okuduğu metni günlük hayatla ilişkilendiremiyor, neden-sonuç, amaç-sonuç bağı kuramıyor.
2. ABİDE raporu
MEB’in, birinci sefer 2016’da öğrencilerin akademik yeterliliklerini ölçen memleketler arası PISA testine alternatif olarak ürettiği ve ilkokul 4. ve ortaokul 8. sınıf öğrencileri için hazırladığı ABİDE Raporu’nun ikincisi tamamlandı. 2018’de yapılan ikinci döngü imtihanın ulusal raporuyla Türk eğitim sisteminin genel durumu ortaya konuldu. 8. sınıflar raporunda yer alan çarpıcı başlıklar şöyle:
– Türkçe’de öğrencilerin yüzde 66.1’i orta seviye ve altında yeterliliğe sahip. Her 4 öğrenciden biri ise temel ya da temel altı seviyede. Öğrencilerin yüzde 66’sı tabirlerin, atasözlerinin, özdeyişlerin manalarını metne nazaran yorumlayamıyor, okuduğu metni günlük hayatla ilişkilendiremiyor, hiciv ve nüktelerdeki iletisi anlayamıyor, neden-sonuç, amaç-sonuç bağları kuramıyor.
– Öğrencilerin yüzde 85.8’i orta ve alt; yüzde 53’ü temel ve temel altı seviyede matematik bilgisine sahip. Öğrencilerin yüzde 16.4’ü sayıları muhakkak bir kurala nazaran sınıflayamıyor, açıkça tanımlanmış dört süreç sorularını çözemiyor, muhtemel durumlara yönelik kolay hesaplamalar yapamıyor. Bir bilgiyi tablo yahut grafiğe aktaramıyor; grafik, tablo okuyamıyor. Temel denklemleri kuramıyor.
Orta ve alt seviyede
– Fen bilimlerinde öğrencilerin yüzde 86.1’i orta ve alt düzeyde. Yüzde 9.4’ü de temel altı düzeyde olan öğrenciler, temel fen kavramları ile ilgili biçimleri birbirinden ayırt edemiyor. Kolay datalarla sunulan bilgileri karşılaştıramıyor, kimi kolay fizikî olayların isimlerini, neden ve sonuçlarını, insan bedenindeki organ isimlerini bilmiyor. Öğrencilerin yüzde 39.8’i ise bunlara ek olarak bedendeki temel organların misyonlarını açıklayamıyor. Birçok kolay fizikî olayların işleyişini ve tabiat olaylarının birçoklarının ismini, kimilerinin da işleyişini bilmiyor.
– Toplumsal bilgiler dersinde öğrencilerin yüzde 65.3’ü orta ve alt seviyede başarılı oldu. Öğrencilerin yüzde 25’i harita, tablo, grafik, vakit şeridinde dataları yorumlayamıyor, kronolojik sıralama yapamıyor. İki farklı olay, olgu yahut görüşler ortasında bağ kuramıyor, olay, olgu ve görüşlerin benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırarak sonuca varamıyor.
Yüzde 35’inin bir çalışma masası yok
MEB’in ilkokul 4. sınıflarla ilgili hazırladığı raporda şunlar kaydedildi:
– Türkçe’de ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yüzde 27.9’unun; matematikte yüzde 39.9’unun; fen bilimlerinde yüzde 37.5’inin; toplumsal bilgilerde ise yüzde 29.7’sinin temel ve temel altı düzeyde olduğu görüldü.
– Dört temel derste de kızlar, erkeklerden daha başarılı olurken, kızların erkeklere en çok fark attığı ders ise toplumsal bilgiler olarak kayıtlara geçti.
– Rapora nazaran, imtihana giren 4. sınıf öğrencilerinin yüzde 45.2’sinin konutunda bilgisayar bulunmazken, meskeninde bilgisayarı olanların yüzde 10’unda internet ilişkisi olmadığı belirlendi. Öğrencilerin yüzde 45.9’unun kendisine ilişkin bir odası, yüzde 35.3’ünün kendine ilişkin bir çalışma masası yok.
En başarılı özel okullar
– Dört temel derste de kız öğrenciler, erkeklerden daha başarılı olurken; kızlar Türkçe, fen bilgisi ve toplumsal bilgiler testlerinde erkeklerle ortasındaki puan farkını açtı.
– Dört derste Batı Anadolu ve İstanbul en başarılı; Kuzeydoğu ve Güneydoğu Anadolu en başarısız bölgeler oldu.
– Özel okullar, tüm derslerde en uygun performansı gösteren; Yatılı Bölge Okulları (YBO) ise en başarısız okul tipi oldu. Matematik ve fende imam hatipler de YBO’larla birlikte listenin en altında yer aldı.