Yaklaşık 40 yıldır kesimde olan Michelle Yeoh, 95 yıllık Oscar tarihinde En Yeterli Bayan Oyuncu Ödülü’nü kazanan birinci Asyalı oyuncu oldu. Üstelik bu mükafata 60 yaşında layık görüldü. Siyahilerden, kızılderililerden, yıllarca ötekileştirdikleri azınlıklardan özür dileme sırasında bu sefer Asyalılar vardı Akademi için. Halbuki Yeoh yıllarca istediği üzere roller gelmediği için hem mağdur olmuş hem de uğraş etmişti Hollywood’daki ayrımcılıkla. 1962’de Malezya’da doğan Yeoh’un hayali balerin olmaktı, eğitim de aldı lakin sakatlık geçirince bu hayali yarım kaldı. 1983’te annesi onu, haberi olmadan hoşluk yarışına yazdırdı. Malezya hoşu seçildi, Dünya Hoşluk Yarışması’nda Malezya’yı temsil etti. Bu görünürlük ona kamera karşısında birinci tecrübesini getirdi. Jackie Chan ile birlikte bir saat markasının reklam sinemasında rol aldı. Akabinde Hong Kong aksiyon ve dövüş sinemalarında oynamaya başladı. O vakitler milletlerarası ve batılı izleyicilerin daha benimseyeceği fikriyle, kendi soyadı yerine Michelle Khan ismiyle jeneriklerde yer aldı.
Farklı Bond kızı
Dünya çapında tanınması, Bond kızını canlandırarak gerçekleşti. 1997 tarihli “Tomorrow Never Dies/Yarın Asla Ölmez”de Pierce Brosnan’ın hayat verdiği 007’nin karşısında alışagelmiş, seksi ve edilgen Bond kızı klişesinden alabildiğine uzaktı. Zeki ve uygun dövüşen, gerçek bir bayan karakter yaratmayı hedeflemişti. O denli de oldu. Birinci Asyalı Bond kızı olmasından sonra sinema tekliflerinin gerisi ardı kesilmedi
ama Hollywood ona “kırılgan Asyalı kadın” rollerini dayatıyordu. İstediği rol bir Uzak Doğu öyküsüyle, Ang Lee klasiği “Crouching Tiger, Hidden Dragon/Kaplan ve Ejderha”yla geldi.
Bu sinemada hem güçlü bayan karakteri hem de estetik dövüş tekniği ile gönülleri fethetti. Sonrasında Rob Marshall imzalı “Memoirs of a Geisha/Bir Geyşanın Anıları”, Danny Boyle’un “Sunshine/Gün Işığı”, John Woo projesi “Jian yu/Katiller Devri” üzere başarılı üretimlerde oynadı. Son devirde büyük yapımlarda da yer alıyor, animasyonların seslendirme takımında da…
Film gibi geri dönüş
Tıpkı sinemalardaki üzere süratli bir çıkış, sonra ağır bir çöküş ve akabinde ayakta alkışlanan bir yükseliş hikayesi onunkisi; sonu seyirci için de başkahraman için de nemli gözlerle biten… ‘90’ların sonunda kaslı bedeni ve müstehzi gülümsemesiyle beyaz perdenin yükselen yıldızı olan Brendan Fraser’ın obez bir öğretmeni canlandırarak küllerinden doğması, mucizeleri ve fiziki değişimleri pek seven Hollywood senaristlerini bile kıskandıracak bir meslek hikâyesi… Özel hayatındaki problemler yüzünden depresyona giren ve oyunculuğu da düşüşe geçen Fraser, yıllar sonra savlı birinci sineması “The Whale/Balina”daki başrolü
ile birinci defa Oscar’a aday oldu ve birinci adaylığında En Uygun Erkek Oyuncu Oscar’ını kazandı. Keyifli son tabirinin yaşayan delili oldu.
‘Kara listedeyim’
1968 doğumlu, Kanada kökenli Fraser oyunculuğa ‘90’ların çabucak başında TV sinemalarında ve sinemalarda küçük rollerle başladı. Şöhrete ulaşması ise milenyuma yaklaşırken gerçekleşti. Evvel “George Of The Jungle/Orman Kaçkını” ve akabinde “The Mummy/Mumya” serisiyle tüm sinemaseverlerin tanıdığı bir aksiyon kahramanına dönüştü. Her an bir espri patlatacakmış üzere bakan gözleri ve uğruna meşakkatli bir diyet uyguladığı kaslı fiziği ile Fraser’ın 2000’lerde de yoluna son hız devam edeceği varsayım ediliyordu lakin o denli olmadı. 2003’te Golden Globe (Altın Küre) Ödülleri’ni dağıtan Hollywood Yabancı Basın Birliği’nin lideri Philip Berk’in tacizine uğradığını açıkladı ve akabinde da bu ifşası nedeniyle Hollywood’da kara listeye alındığını söyledi.
Boşanma ve nafaka
Aksiyon sinemalarında oynamanın ve perdede kaslı görünmenin bedeli olarak başlayan sıhhat problemleri, kuvvetli boşanma ve nafaka süreci de Faser’ı depresyona sürükledi. Oyunculuğa devam etse de mesleğini bir tertibe oturtamıyordu. 2018’de Donald Sutherland ve Hilary Swank ile birlikte rol aldığı televizyon dizisi “Trust”taki performansı, onu yine olumlu yorumlarla buluşturdu. Bu ortada art planda mukadderat ağlarını örüyordu tam manasıyla. Darren Aronofsky, 2006 tarihli “Journey to the End of the Night”ı izlemiş ve sinemada uyuşturucu bağımlısı bir kumarbazı canlandıran Fraser’ı başına yazmıştı.
En tesirli 100 kişi arasında
2022’de Time mecmuasının klasik listesinde dünyanın en tesirli 100 insanı ortasında Michelle Yeoh vardı. Dergiye verdiği röportajda Asya kökenli oyunculara uzun müddettir basmakalıp, değersiz roller verildiğini vurguladı. Birebir yıl “Everything Everywhere All at Once/Her Şey Her Yerde Tıpkı Anda”da ailesi ve çamaşırhanesinin problemleriyle boğuşurken dünyayı da kurtaran Evelyn’i canlandırdı. Oscar törenindeki konuşmasında dediği üzere, kimsenin kendisine vaktinin geçtiğini söylemesine müsaade vermedi, asla pes etmedi ve mükafatını de aldı.
Büyük imtihan başlıyor
Aronofsky, 2012 tarihli “The Whale” isimli oyunu sinemaya uyarlamaya karar verdiğinde, kızıyla bağlantı kurmaya çalışan obez edebiyat öğretmeni rolü için Fraser vardı aklında. Fraser bu rolle küllerinden doğdu ve bu fırsatı sağladığı için Aronofsky’ye minnetini daima tabir etti. Kıssalar memnun sonla biter de asıl seyahat bundan sonra başlar aslında. Fraser, Oscar ile taçlandırdığı bu yükselişini sürdürebilecek mi? 54 yaşındaki aktör için asıl büyük imtihan artık başlıyor.