Ömer Hayyam İran’ın Niaşbur kentinde dünyaya geldi. Asıl ismi Giyaseddin Ebu’l Feth Bin İbrahim El Hayyam’dır. 1048 yılında dünyaya gelen Ömer Hayyam, İbn-i Sina’dan sonra doğunun yetiştirdiği en büyük alım olarak kabul edilir. Soyadını babasının yaptığı meslek olan çadırcılıktan alan Ömer Hayyam, bu mesleğin çok ötesinde işlere imza atmıştır. Cebir, Fizik, Tıp, Astronomi, ve Geometri alanlarında çalışmalar yürütmüştür.
Isfahan’da üç yıl çalışarak kurduğu Rasathane ile gökyüzünü inceler ve bilimsel çalışmalar yapar. Yaptığı bilimsel çalışmalar sayesinde kendi doğum tarihini bulmuştur. Ömer Hayyam Ululuğu Takvim’in hazırlanmasında büyük rol almıştır. Yaptığı başarılı çalışmalar ile tahsilini tamamlayan Ömer Hayyam, Cebir Risalesi ve Rubaiyat’ı Semerkant’ta kaleme almış ve periyodun değerli üç ismi Nizamülmülk, Hasan Sabbah, ve Ömer Hayyam bu kentte tanışmıştır.
Eserleri
Hayyam’ın yapıtlarından 18 adedinin ismi bilinmektedir, çeşitli bilim kollarında birçok eser yazmıştır.
Ziyc-i Melikşahi. (Astronomi ve takvime dair, Melikşah’a ithaf edilmiştir)
Kitabün fi’l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind. (Geometriye dair)
Risaletün fi Berahin Vilayet Cebr ve Mukabele. (Cebir ve denklemlere dair)
Müşkilat’ül Hisab. (Aritmetiğe dair)
İlm-i Külliyat (Genel prensiplere dair)
Nevruzname (Takvim ve yılbaşı tespitine dair)
Risaletün fil İhtiyal li Beceri. (Altın ve gümüşten yapılmış bir cisimde altın ve gümüş ölçüsünün bilinmesine dair. Almanya Gotha kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
Risaletün fi Şerhi ma Eşkele min Musaderat (Öklid’in bir sorununun çözülmesi metoduna dair, Hollanda Leiden kütüphanesinde bir nüshası vardır. F. Woepcke fransızcaya çevirmiştir.)
Risaletün fi Vücud (Felsefede ontoloji bahsine dair. Britanya kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
Muhtasarun fi’t Tabiiyat (Fizik ilimine dair.)
Risaletün fi’l Kevn vet Teklif (Felsefeye dair).
Levazim’ül Emkine (Meskûn yerlerin iklimi ve hava değişikliklerine dair)
Fil Cevab Selaseti Mesâil ve fi Keşfil Hicab (Üç soruna yanıt ve alemde zıtlığın zarurî olduğuna dair)
Mizan’ül Hikem (Pırlantalı eşyaların taşlarını çıkarmadan değerini bulmanın metoduna dair)
Abdurrahman’el Neseviye Cevab (Hak Teâlâ’nın alemleri yaratmasının ve insanları ibadetle yükümlü kılmasının hikmetine dair)
Nizamülmülk (Arkadaşı olan vezirin biyografisi)
Eş’arı bil Arabiyye (Arabça rûbaileri)
Fil Mutayat (İlim prensipleri)