ELİF ALTIN İstanbul – Bunların bir örneği de Konya’da yaşandı. Konya Cumhuriyet Başsavcılığı bir prensip imza attı. Konya’da sarsıntı bölgesinden ailelerin göç etmesi üzerine konut kiralarını fahiş ölçüde artıran emlakçı ve mesken sahibi 47 kişi hakkında farklı ayrı Konya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı. Haklarında TCK’nın 237’nci unsurunda yer alan “fiyatları etkileme” unsuru kapsamında soruşturma başlatıldı. Bu hata bir yıldan üç yıla kadar mahpus yahut isimli para cezasını kapsıyor ve uzlaşmaya tabi.
İkinci ayda zam!
Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturmanın ayrıntıları ortaya çıktı. Mağdurlardan yedisinin Kahramanmaraş merkezli sarsıntıda konutları yıkılan depremzede olduğu belirlendi. Konut sahipleri, zelzelenin üzerinden şimdi iki ay geçmesine karşın kiraya çıkan bu depremzedelere fahiş oranda artırım yapmaya kalktı. Bunu kabul etmeyen depremzedeler savcılığa başvurdu. Şüphelilerin, şikayetçi mağdurlardan ortalama kiralarının üç katı artırım istediği de belirtildi. Mesken sahiplerinden biri ise kendisini savcılığa şikayet eden depremzede ile uzlaştı. Olağanda iki ay evvel meskeni 2 bin TL’ye tutan kiracı depremzede, mesken sahibinin kirayı 6 bin TL yapmak istemesine itiraz etti. Üç katı fiyat isteyen mesken sahibinin bu istismarından ötürü savcılığa verdi. Fakat konut sahibi uzlaşmak istedi. Kiracı ve konut sahibi uzlaşınca savcılık belgeye takipsizlik kararı verdi. Şu anda 46 kişi hakkında soruşturma devam ediyor.
Ortak akıl
Vatandaşları bu hususta bilgilendirmesi ve yönlendirilmesi için aradığımız kira hukuku ve kat mülkiyeti uzmanı avukat Olcay Göçüm ile Tüketici Hakları Derneği Lideri Turhan Çakar, fahiş atışların önüne geçilebilmesi için yasal düzenlemelerin koşul olduğunu söyledi. Milliyet’e konuşan avukat Olcay Göçüm, “Türk Borçlar Kanunu’nda yasal düzenleme yapılarak yahut genelge yayınlanarak; sarsıntı, salgın üzere inanılmaz durumlarda, aşikâr bölgelerde yahut ülke genelinde, muhakkak tip meskenlere yönelik olarak aylık kira bedeline ait sınırlama getirilebilir. Emlakçı ve mesken sahipleri, arzın az, talebinin fazla olduğu bu üzere periyotlarda aksiyon ve fikir birliği içinde hareket ederek kira bedellerini çok yüksekte tutup bireylerin fahiş bedel ile mesken tutmak zorunda bırakılmaya çalışılması TCK’nın 237’nci hususuna nazaran hata teşkil edebilir. Hakikaten TCK’nın 237’nci unsuruna nazaran; emekçi fiyatlarının yahut besin yahut malların bedellerinin artıp eksilmesi sonucunu doğurabilecek bir halde ve bu niyetle palavra haber yahut havadis yayan yahut sair hileli yollara başvuran kimseye bir yıldan üç yıla kadar mahpus ve isimli para cezası verilir” diye konuştu.
Yasal düzenleme şart
Tüketici Hakları Derneği Lideri Turhan Çakar da, “Ev sahiplerinin keyfi yani kendi başlarına nazaran kiraların fiyatlarını yüzde 200-300 formunda artırmaları kiracıların çok büyük mağduriyetine neden oluyor. Bu keyfiyeti önlemek için yasal düzenleme yapılması koşul. O yasal düzenlemede de yüzde 25-30’u geçmemeli. Verilecek olan ceza da net olarak ortaya konulmalı. Diyelim ki yasal düzenleme yapıldı, bu yasal düzenlemeye uyulmuyor ya da yasal düzenleme yapılmadı, çok yüksek kira artışları yapılıyor. Bu bahisteki var olan kiracılar ya da kiraya gitmek isteyen bireyler savcılığa kabahat duyurusunda bulunsunlar. Her mahkeme, her hakim bu türlü Konya’daki üzere bir karar vermeyebilir. Bu yüzden yasal düzenleme şart” diye konuştu.