ABD’de Lider Donald Trump’ın Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) üzere kimi ülkelere silah satışlarında Kongre onayını “bypass” eden acil durum yetkisini kullanma kararı almasının yankıları devam ederken, Temsilciler Meclisindeki Demokratlardan gerisi gerisine yeni adımlar geldi.
Temsilciler Meclisi Dış Bağlar Komitesinden yapılan yazılı açıklamada, Kaliforniya eyaletinden Demokrat Vekil Ted Lieu’nun Trump idaresinin Suudi Arabistan ve öteki körfez ülkelerine silah satışını engelleyecek bir karar tasarısı sunduğu belirtildi.
Lieu da yaptığı açıklamada, “Trump’ın acil durum ilan etmesi, kendisine ‘hayır’ denilen bir idarenin misyonunu müthiş bir biçimde berbata kullanmasından öteki bir şey değil.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin silah satış sürecinin, satışın ülke menfaatleri ve kanunlarına uygunluğunun gözden geçirilmesi emeliyle Kongre onayını da içerdiğine işaret eden Lieu, Trump yönetimimin kelam konusu satışların bu standartları karşılamadığını bildiğini ve bu nedenle de acil duruma başvurduğunu tabir etti.
Temsilciler Meclisinin Demokrat üyeleri David Cicilline, Abigail Spanberger ve Tom Malinowski de bilhassa hassas güdümlü bombaların transferine ilişkin bir karar tasarısı sundu.
Temsilciler Meclisinde silah satışı oturumu
Söz konusu karar tasarıları, Temsilciler Meclisinde silah satışına ilişkin, Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Clark Cooper ile yapılan oturumun akabinde geldi.
Oturumda Temsilciler Meclisi Dış Bağlar Komitesi Lideri Eliot Engel, “Ortada bir acil durum yok. Bu durum uydurma, bu durum uydurma. Bu hukuk istismarı.” tenkidinde bulundu.
Cooper da oturumda yaptığı açıklamada, kelam konusu silah satışını savunarak, bu satışın ABD’nin müttefiklerinin korunması için değerli olduğunu vurguladı.
Trump ve Kongre ortasında Suudi Arabistan çekişmesi
Trump’ın 24 Mayıs’ta Suudi Arabistan ve BAE üzere kimi ülkelere silah satışlarında, Kongre onayını “bypass” eden “acil durum” yetkisini kullanmaya karar verdiği bildirilmişti. Buna nazaran, Trump’ın Kongreyi “bypass” etme kararının derhal devreye gireceği ve 8 milyar dolarlık 22 silah mutabakatının Kongre denetimi olmaksızın çabucak tamamlanacağı kaydedilmişti.
Demokrat Virginia Senatörü Tim Kaine, bu hafta Kongrede basına yaptığı açıklamada, Kaşıkçı cinayetinden yalnızca 16 gün sonra 18 Ekim 2018’de Trump yönetiminin “bazı Amerikan firmalarına Suudi Arabistan’a hassas nükleer bilgileri paylaşma müsaadesi verdiğini” gösteren dokümanları gördüğünü tabir etmişti.
Kaine, tüm dünyada büyük yankı uyandıran ve Riyad idaresini olduğu kadar Washington’ı da baskı altına alan kelam konusu cinayetten kısa müddet sonra ABD yönetiminin, Suudilere verdiği bu imtiyazı “çok rahatsız edici” bulduğunu vurgulamıştı.
Daha sonra bir küme senatör, Lider Donald Trump idaresinin kullandığı Suudi Arabistan ve BAE üzere ülkelere silah satışlarında Kongre onayını “bypass” eden acil durum yetkisini protesto etmişti.
Ayrıca, Trump idaresinin, Cemal Kaşıkçı cinayetinin çabucak akabinde bazı Amerikan firmalarına Suudi Arabistan ile hassas nükleer bilgileri paylaşma izni verdiği ortaya çıkmıştı.