Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin sonuçlarının tüm taraflarıyla araştırılması, zelzeleye dirençli yapı stokunun oluşturulması ve kentsel dönüşüm uygulamalarının aktifliğinin artırılması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi emeliyle kurulan Meclis Araştırma Kurulu, AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu başkanlığında toplandı. AFAD Sarsıntı ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, komitede bir sunum gerçekleştirdi. Türkiye’de bulunan canlı fay sınırları hakkında bilgi veren Tatar, “Bugünlerde çok konuşuluyor. MTA’nın canlı fay haritası bizim için değerli bir harita. Bunlara ilişkin birtakım farklı parametreleri daha net olarak anlayabiliyoruz fakat şu anda Türkiye’de 485 tane canlı fay var, bunların toplam uzunluğu 14 bin 500 kilometre civarında ve her biri de en az 5 yahut üzeri büyüklükte bir sarsıntı üretme potansiyeline sahip” diye konuştu.
Tatar, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların kırım uzunluğu bakımından istisnai bir yere sahip olduğuna dikkat çekerek, “Kırılan fay modülünün uzunluğunu birkaç ülkeyle kıyasladığımızda, işte Tayvan’dan, Güney Kore’den, Portekiz’in kara kesiminin neredeyse uzunluğuna eşit olduğunu söyleyebiliyoruz. Ve bir jeoloji profesörü olarak bunu söylemeye üzülüyorum lakin ne yazık ki ülkemizde, bu son 2 zelzele sonrasında yıkımların olduğu yerlerin çoğunlukla faylar üzerinde olduğunu görüyoruz. Hakikaten, baktığımızda, insanların bu zelzelelerde ne yazık ki fay sınırlarına yakın yerlerde yaşadığını görmek mümkün” tabirleri kulandı.
Depremler sonrasında yer kabuğunda 7,3 metreye varan yer değiştirmeler görüldüğüne dikkat çeken Tatar, “O yüzden daima ‘Fay Yasası’ diyoruz. Bu ‘Fay Yasası’ meslek şovenizminin çok ötesinde bir şey. Bu, hakikaten çok önemli formda ele alınması gereken bir konu ve en kısa vakitte da bunu inşallah daima birlikte yasalaştırmak durumundayız. Bütün köylere gittim. İşte birkaç hafta evvel yeniden gittim, dün yeniden gittim. Bakıyorsunuz, ben vatandaşa soruyorum; ‘Köyde buradan fay geçtiğini biliyor musunuz?’ ‘Ya, bir rivayete nazaran işte şu ileriden, 500 metre öteden fay geçiyormuş’ diyor lakin kendi köyünün altından geçtiğini bilmiyor. Münasebetiyle buraları bizim önemli biçimde çalışmamız gerekiyor, her bir fayın teker teker parametresinin ortaya konulması gerekiyor, bu son derece değerli bir husus” dedi.
‘BÖLGEDE 5’İN ÜZERİNDE ARTÇI SARSINTILAR MEYDANA GELEBİLİR’
Depremden etkilenen vilayetlerde artçı sarsıntıların devam edebileceği ihtarında bulunan Tatar, “Ben dün de bölgedeydim, herkesin temel korkusu şu; ‘Yeni bir sarsıntı olacak mı? Artçı olacak mı?’ Köpek havladığında, kedi miyavladığında beşerler kaçışıyor, bu noktaya gelmişler; tabi, onların zelzelesi biraz daha erken hissettiğini varsayarak. Ancak baktığınızda, hakikaten hala şunu söyleyebiliriz, önümüzdeki devirlerde bölgede 5’in üzerinde oluşabilecek artçı sarsıntılar meydana gelebilir, bunu her vakit söylüyoruz. Zira 7,7- 7,6 büyüklüğündeki bir sarsıntı, bu zelzelenin oluşturduğu tesir alanı, ortaya çıkan güç, kırdığı fay modülünün büyüklüğü ve başka bütün parametreleri dikkate aldığınızda bu tahminen de 6’nın üzerine kadar çıkabilecek büyüklükte artçı sarsıntılar yaratabilir” diye konuştu.