ÖNDER YILMAZ Ankara – Jandarma Genel Komutanlığı’nın TBMM’de açıkladığı datalar, sarsıntının akabinde yüz binlerce afetzedenin yıkılan kentinin kırsalına sığındığını da gözler önüne serdi. Datalara nazaran zelzeleden etkilenen vilayetlerde kırsalda yaşayan nüfus sayısı 3 milyon 302 bin 777’ken, sarsıntı sonrası sayı 867 bin 334 kişi artarak 4 milyon 170 bin 111’e ulaştı. Kırsala kaçışta Hatay birinci sırada yer aldı. .
TBMM Sarsıntı Araştırma Komisyonu’na sunum yapan Jandarma Genel Komutanlığı Lojistik Kumandanı Tuğgeneral Ersel Özer, afet bölgesinden tahliye ve yerleştirme faaliyetlerini anlattı. Depremzedelerin kara, hava, deniz ve demir yolu araçlarıyla tahliyesi için “depremzede nakil modülü” oluşturularak, her vatandaşın kaydının tutulduğunu aktaran Özer, sistemin muvaffakiyetini “altın dolu kayıp çantayı” jandarmanın eliyle koymuş üzere bulması hadisesiyle örneklendirdi. Özer, şunları anlattı:
Altın dolu çanta
“Gaziantep’ten İstanbul’a tahliye etmiş olduğumuz bir vatandaş çantasını otobüste unutuyor. Üzerinden beş altı saat geçiyor. Sonra bizi aradı; ‘İstanbul’a geldim lakin çantam otübüste kaldı’ dedi. Biz otobüse binerken; TC kimlik numaralarını ve otübüs sürücüsünün telefonu, plakası dahil her bilgiyi kaydettiğimiz için adama dedim ki, ‘sadece kimlik numaranı ver’. ‘Anlamadım ama’ deyip verdi. Biz bu modülden kişinin hangi otobüse, hangi numaralı koltuğa bindiğini tekpit ettiğimiz için sürücüsü ve otobüsü bulduk. Şükür ki değerli gereçlerinin, altınlarının bulunduğu çanta otobüste kalmış ve otobüs sürücüsünü aradık ‘Evet, 41 numaralı koltukta duruyor’ dedi. İstanbul’da kendisine sağ salim ve eksiksiz teslim ettik.”
Özer, sarsıntının birinci gününden itibaren 644 bin 779 vatandaşın tahliye edildiğini, 342 bin vatandaşın da yol masrafı dokümanı alarak kendi araçlarıyla afet bölgesinin dışına çıktığını kaydetti. Özer, hala sarsıntı dışında barındırılan vatandaş sayısının 207 bin 67 olduğunu belirtti. Özer’in komiteye sunduğu sayılar depremzedenin diğer vilayetlere göç ederken, yüzbinlercesinin de kırsala sığındığını ortaya koydu. Özer, zelzele sonrası jandarma sorumluluk bölgesindeki nüfusun 867 bin 334 kişi arttığını kaydetti. Datalara nazaran; bu vilayetlerin başında 325 bin 52 artışla Hatay geliyor. Zelzele öncesi 550 bin 251 olan Hatay’ın kırsal nüfusu, felaket sonrası 875 bin 303’e ulaştı. Başka 10 vilayette de emsal tablo gerçekleşti.
Mahkum operasyonu
Jandarma Genel Komutanlığı Asayiş Lideri Tümgeneral Ferdi Korkmaz da, sarsıntıda cezaevindeki mahkumların da unutulmadığını, Adalet Bakanlığı ile tahliyesine karar verilen 14 cezaevindeki 10 bin 675 hükümlü ve tutuklunun tamanının etraf vilayetlere sevk edildiğini bildirdi. Korkmaz, bu operasyonda, 9 bin 470 işçi tarafından 847 nakil devriyesi yapıldığını söyledi.
Deprem bölgesinde 34 bin 835 göçmenin idari nezaret altında tutulduğu 16 geri gönderme merkezi ve süreksiz barınma merkezi bulunduğunu kaydeden Korkmaz, bu merkezlerden üçünün kullanılmaz hale geldiğini, buradaki 3 bin 302 göçmenin de başka geri gönderme merkezlerine nakledildiğini belirtti.