AB üyesi ülke önderlerinin, ECB Başkanlığı misyonu 31 Ekim tarihinde sona erecek Mario Draghi’nin yerine getirilecek isim üzerinde uzun süren müzakereler sonucunda Memleketler arası Para Fonu (IMF) Lideri Lagarde üzerinde uzlaşı sağlamalarıyla, birliğin para siyasetlerini yönetecek isim de belirlenmiş oldu.
İlk bayan başkan
IMF’nin birinci bayan lideri olan Lagarde, bu vazifesi 2011’den beri yürütüyordu. Lagarde, ECB Lideri olarak belirlenince bu misyonu de üstlenen birinci bayan olacak.
AB başkanları ortasında yapılan müzakerelerde Lagarde’ın bilhassa Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından ileri sürülmesi, ECB’nin yapısını siyasetçilerin şekillendirme eforu olarak algılanıyor.
Ayrıca, Lagarde’ın tercih edilmesi ve politik oyunlarla atanması sonuç olarak ECB’ye siyaset karıştı yorumlarına da neden oluyor.
Fransız kökenli avukat ve iş bayanı 63 yaşındaki Lagarde’ın daha evvel Fransa’da Maliye Bakanlığı yapmasına karşın merkez bankası deneyimi olmaması piyasalarda aralı karşılanıyor.
Siyasi tecrübe
Öte yandan, bilhassa ittifak kurma ve müzakere kabiliyeti ile öne çıkan Lagarde’ın merkez bankacılığı deneyimsizliğini siyasi deneyimi ile ikame etmesi bekleniyor.
Lagarde’ın vazife başlangıcında, İtalyan ECB Lideri Draghi’nin son devir uyguladığı para siyasetlerinde önemli bir değişiklik yapması öngörülmüyor.
Yunanistan, İrlanda, İspanya, Portekiz, Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) üzere ülkelerin borçlarını ödeyemez duruma geldikleri Avrupa borç krizi periyodunda de IMF Başkanlığını yürüten Lagarde, ABD’nin artan müdafaacı siyasetleri ile Çin’le yaşadığı ticari gerginliklerde de yapan ve uzlaşmacı tavrıyla dikkat çekmiş, taraflara sıklıkla itidal davetlerinde bulunmuştu.
Sorunlar
Göreve kasım ayında başlayacak Lagarde’ı jeopolitik belirsizlikler, artan korumacılık tehdidi, global piyasalardaki kırılganlıklar ve ekonomik yavaşlama üzere devam eden meseleler karşılayacak.
Lagarde, Avro Bölgesi iktisadını desteklemeye yönelik, gevşek para siyaseti uygulayan bir ECB ile karşılaşacak.
Öte yandan, piyasalar, ECB’nin düşük seyreden enflasyonu yükseltmek için faiz oranlarını eylül ayında daha fazla indirmesini bekliyor. Lagarde periyodunun başında Avro Bölgesi para siyasetinde değerli bir değişiklik öngörülmezken, Lagarde’ın Draghi’nin müdahaleci tavrını sürdürmesi öngörülüyor.
Lagarde’ın uzun vadede para siyaseti araçlarına çok bağımlılığı tercih etmediği, Avro Bölgesi ülkelerini gelecekte yaşanabilecek ekonomik krizlerden koruyacak ortak bir fon kurmasını tercih ettiği belirtiliyor.
Lagarde’ın bilhassa Avrupa ekonomilerinin daha sağlam ve üretken hale gelmeleri için gerekli yapısal ıslahatlara odaklanması gerektiği tarafında açıklamaları da bulunuyor.
UniCredit SpA’nın global başekonomisti Erik Nielsen, her şeyin plana nazaran gitmesi halinde Lagarde’ın, 8 yıllık IMF Başkanlığı ve 4 yıllık bakanlıktan gelen etkileyici tecrübesi ve irtibat hünerlerini 1 Kasım’da Frankfurt’a taşıyacağını söyledi.
Piyasaların bugüne kadar 3 ana soruya odaklandığını belirten Nielsen, bu soruların, “Draghi tarafından çizilen rotayı değiştirecek mi?”, “Merkez bankası tecrübesi olmaması yahut ileri seviyede akademik iktisat eğitimi olmaması göz önünde alındığında Lagarde bankayı nasıl yönetecek?” ve “gerektiğinde neye mal olursa olsun yapacak mı?” olduğunu bildirdi.
Nielsen, Lagarde’ın, IMF kaynaklarını kriz sırasında kimi Avrupa ülkelerine büyük ölçüde sunduğunu, avroyu korumak için de harekete geçmekte tereddüt etmeyeceğini söyledi.
Avro Bölgesi’ni kurtaran yönetici
Tecrübeli bir merkez bankası yöneticisi ve iktisat bilimleri profesörü olan Mario Draghi, 2008 finansal krizinin hissedilmeye devam ettiği 2011’de ECB’nin başına gelerek “Avro Bölgesi’ni kurtaran yönetici” olarak takdir toplamıştı. Draghi, Avro Bölgesi krizinde, “ECB’nin ortak para ünitesini savunmak için ne gerekiyorsa yapacağını” söylemişti. Birçok uzman, Draghi’nin bu siyasetinin avroyu kurtardığı konusunda birleşirken, Draghi, “Avro Bölgesi’ni ekonomik krizden kurtaran isim” olarak büyük takdir toplamıştı. Draghi, Temmuz 2012’de Londra’da yaptığı konuşmada, “Görevimiz dahilinde ECB, avroyu korumak için ne gerekiyorsa yapmaya hazır ve bana inanın, bu kâfi olacak.” sözlerini kullanmıştı. ECB liderleri 8 yıl misyon yapıyor. Uzmanlar, Christine Lagarde’ın siyasi tartısının Avro Bölgesi hükümetlerinin kendisi üzerinde baskı kurmasını zorlaştıracağı öngörüsünde bulunuyor. Uzmanlar, Avro Bölgesi’nin büyük bir iktisat olmakla bir arada tek bir ayak olan ECB’nin üzerinde durduğunu tabir ederek, Lagarde’ın ECB Lideri olarak yanlış kararlar vermesi halinde Avrupa projesinin çökmesine neden olabileceği üzere sürdürülebilir ve tesirli bir projeye de dönüştürebileceğini belirtiyor.
ECB
AB’nin para siyasetlerini belirleyen ve yürüten ECB, hükmî kişiliğe sahip bağımsız bir AB organı olan faaliyet gösteriyor.
Frankfurt merkezli ECB’nin misyonu, para ünitesi olarak avroyu kullanan AB üyesi ülkelerden oluşan Avro Bölgesi’nde fiyat istikrarını sağlamak olarak tanımlanıyor.
Kurum, AB’nin para siyasetini belirliyor ve uyguluyor. Döviz süreçlerinin yürütülmesi, üye ülkelerin resmi döviz rezervlerinin tutulması ile ödeme sistemlerinin düzgün işlemesinin sağlanması misyonlarını de yerine getiren ECB, Avro Bölgesi’nde kağıt para basımına müsaade verme konusunda tek yetkili merci pozisyonunda bulunuyor.