Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Dönem devir gayret ettiğimiz fazla kilolarımızdan yani hasebiyle yağlarımızdan kurtulmanın sayısız yolu olduğu söz ediliyor. Lakin öncesinde bedenimizdeki yağlarla barışmamız gerektiğini bilmemiz değerli. Korkulu hayalimiz haline gelen yağlarımız hakikaten düşünüldüğü kadar berbat mü ya da bir diğer deyişle bedenimizdeki yağların hepsi bizim için ziyanlı mı? Araştırmalar, bedenimizdeki yağları yakmak için muhakkak yollar olduğunu ortaya koyuyor pekala lakin nasıl? Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, vücudumuzdaki ziyanlı yağlardan kurtulmanın 3 sırrını paylaşırken, yanlışsız bilinen yanlışlara da açıklık getirdi.
FAZLA YAĞLARIN OLDUĞU BÖLGE ÖNEMLİ
Kimileri yağların çok tehlikeli olduğunu düşünüyor bazıları ise yağlarla yaşamayı öğrenmek gerektiğini hatırlatıyor. Aslında her iki fikir de hakikat olmayabilir. Uzmanlara nazaran fazla yağlar ve yağların bulunduğu bölge epeyce kıymetli. Yağlarımızla yaşamayı öğrenmek yerine ise istikrarlı beslenme ve hareketin gerekliliğini kabul etmek daha önemli. Beslenmemizin yapı taşlarından biri olan yağlar bedenimiz için epeyce gerekli.
Enerji depolamak üzere harika yararlara sahip olan yağlar öte yandan kalp damar hastalıklarına ve obezite üzere kitlesel sıhhat sorunlarına sebep olabiliyor. Bu noktada bedenimizdeki hangi yağın yararlı, hangi yağın ziyanlı olduğunu bilmek ve ziyanlı yağları yok etmek için uygun formülü bilmek kıymet taşıyor.
‘AÇLIĞA KARŞI BİZİ KORUYAN SİGORTA GİBİ’
Vücudumuzda iki çeşit yağ bulunuyor. Bunlardan birincisi bedende depolama yapan beyaz yağlar. Kahverengi yağlar ise bedene hareket ve ısı veren yağlar olarak biliniyor. Bu iki yağ tipinin bedende bulunduğu ölçü epeyce değerli. Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu’na nazaran yağların yararlı olup olmadığından evvel hangi yağ çeşidinin bedenin neresinde olup olmadığına bakmak gerekiyor.
“Yağlar açlığa karşı bizi koruyan sigorta üzeredir. Yeteri kadar besin alınmayan durumlarda bilhassa soğuklarda metabolizmamız bedendeki yağları güç kaynağı olarak kullanır ve bu durum bir bakıma yararlıdır.” Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu
‘SONBAHAR AYLARINDA YAĞLANMAYA BAŞLIYORUZ’
Vücuttaki yağlanmanın mevsime bağlı olduğuna değinen Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, bilhassa sonbahar aylarına dikkat çekti. Bütün canlıların sonbaharda yağlanmaya başladığını ve bunun bir nevi kışa hazırlık olduğunu belirterek bu süreçte depolanan yağların kışın gerektiğinde soğuğa karşı koruduğunu ve güç deposu rolü üstlendiğini de ekledi.
Vücudun çok yağlı olması ziyanlı olarak kabul ediliyor. Pekala bedenin olması gerekenden az yağ oranına sahip olması tehlikeli mi? Akıllardaki bu soruyu Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu şu formda cevapladı: “Vücudun yağ oranının az olmasının hiçbir ziyanı yok. Aslında yağ oranı çok çok düşük olan kişi sayısı epeyce az. Buradaki en büyük sorun fazla yağlanmalardan kaynaklanıyor.”
HEM İÇERİDE HEM DE DIŞARIDA DEPOLANIYOR
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, cilt altında görülen yağlanmanın ziyanlı olmadığını fakat dışarıdan görünmeyen, karnın içinde olan ve biseral yağlanma olarak isimlendirilen yağların iç organlara olan olumsuz tesirini vurguladı. Peki hepimizin bildiği lakin çoğumuzun göz gerisi ettiği iç organ yağlanması hangi sıkıntılara yol açabilir? Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu şunları söyledi:
“Vücudumuza aldığımız yağlar değişik formlarda hem içeride hem de dışarıda depolanır. İçerde depolanan yağlar bağırsağa, organları çevreleyen pankreas ve karaciğer olmak üzere öbür organlara tesir eder. Karaciğerin çok yağlanması sonucunda orada depolanan yağlar bir mühlet sonra kana geçerek makus kolestrole sebep olur ve bu da kalp damar hastalıklarını tetikler. Pankreasın yağlanması ise insülin üreten hücrelerin yapılarını, işlevlerini bozar bu da şeker hastalığına sebep olur.”
Fazla yağlanma bedende ziyanlı birtakım hormon salınımlarına da yol açıyor. Bunların başında ise şişmanlık ve kronik hastalıklar açısından büyük ehemmiyet taşıyan adipokin ve lipokin hormonu geliyor. Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu bu hormonlardaki artışın enflamasyon yarattığına ve sözün tam manasıyla kalp damar hastalıklarına, kanserlere yer hazırladığını söyledi.
Yağ dokusunda salgılanan bir hormon olan östrojen hormonun çok salınımının da kadınlarda östrojene hassas göğüs, rahim ağzı üzere kanserlere sebep olduğu bilgisini veren Prof. Dr. Yörükoğlu birebir durumun erkeklerde de prostat kanseri, iktidarsızlık üzere meselelere yol açtığının altını çizdi.
AŞIRI YAĞLANMAYI BİTİREN 3 KOLAY YÖNTEM
Vücudumuza ziyanı olan beyaz yağların çok depolanması halinde olabilecekleri az çok biliyoruz. Harvard Üniversitesi Joslin Diyabet Merkezi’nden Profesör Yu-Hua Tseng bedendeki kahverengi yağları aktifleştirerek obezite ve kilo alımını bilakis çevirmenin yollarıyla ilgili çalışmalar yapan bir isim. Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu bu çalışmaların uzun yıllardır yapıldığını lakin beyaz yağları kahverengi yağlara dönüştürmenin çok yağlanma sıkıntısını kökten çözecek bir yol olmadığını söyledi. Yörükoğlu’nun ise çok yağlanmayla ilgili diğer bir tahlil önerisi var. Üstelik bu teknikler yanlışsız formda uygulandığında kısa müddette birçok sıhhat sorunundan kurtulmak da mümkün.
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu’nun hem YouTube görüntülerinde hem de kitaplarında sıkça yer verdiği üç prosedür şu halde: Sağlıklı beslenme, hareket ve aralıklı oruç.
EZBER BOZAN 4 SORU 4 CEVAP
1- ‘Yağ eşittir kolesterol’ manasına mı geliyor?
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu: Fazla yağ tüketimi dediğinizde burada yağın cinsi çok büyük ehemmiyet taşıyor. Hayvansal yağlardan et, tavuk, yumurta, peynir bunlar doymuş yağlardan ve kolestrolden güçlü besinlerdir. Bu besinler kolestrolü bir ölçü yükseltir. Bedende oluşan çok yağlanma ise kolestrolü beraberinde getirir. Şişman şahıslar hem şekerden hem yağlardan çok güçlü beslenen insanlardır, bunlar da karaciğer yağlanmasına beraberinde kolestrol ve triglerisitlerin yükselmesine neden olur.
‘KOLESTROLÜ YÜKSEK OLAN HERKES KALP DAMAR HASTASI OLMUYOR’
2- Kolesterol her vakit berbata mi işaret eder?
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu: Kolestrol her vakit berbata işaret değildir. Kolestrolü yüksek olan her kişi kalp damar hastası olmuyor. Kolestrolü büsbütün olağan olup kalp ameliyatlarına gelen de var. Burada kıymetli olan kolestrolle birlikte şeker hastalığı ve enflamasyonun (bağışıklık sisteminin organları enfeksiyondan ve yaralanmadan muhafazaya çalışması esnasında meydana gelir) olup olmadığıdır. Enflamasyon burada çok kıymetli bir belirleyici faktör.
3- Çok zeytinyağı tüketmek bizi daha sağlıklı yapar mı?
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu: Zeytinyağı sağlıklı da olsa yağ yağdır ve zeytinyağlarda yüksek oranda kalori içerir. Her vakit söylediğim üzere bir şey yararlı diye çok tüketmek o besinin sizin için daha yararlı olduğu manasına gelmez. Zeytinyağını da öbür besinler üzere yararlı kullanmak gerekir.
‘VÜCUT KİTLE İNDEKSİ SAĞLIKLI BİR GÖSTERGE DEĞİL’
4- Beden kitle indeksi yüksek biri sağlıksız mıdır?
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu: Vücut tartısının uzunluk uzunluğunun karesine bölünmesiyle hesaplanan beden kitle indeksi çok sağlıklı bir gösterge değil. Örneğin kas kütlesi yüksek atlet birinin beden kitle indeksi de hesaplamalar sonucunda yüksek çıkar lakin burada rastgele bir sağlıksızlık kelam konusu değildir. Beden kitle indeksinden çok göbek etrafının boya olan oranına bakılması gerekir.
Vücudundaki çok yağlardan kurtulmak ismine günümüzde birçok kişi estetik cerrahiye başvuruyor. Tedavi formülü olarak kabul edilmeyen ve sadece estetik bir süreç olan ‘liposuction’ üzere yağ aldırma süreçleri sağlıklı bir tahlil değil. Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu’na nazaran bu tip yollar beslenme alışkanlığı değiştirilmediği sürece sonuçsuz kalıyor. Hatta estetik ameliyatlar esnasında ölümcül komplikasyonlar, kangrenler ve cilt bozuklukları üzere meselelere da neden olabiliyor.