MERT İNAN İstanbul – Son günlerde birçok mecrada AFAD’ın 2018’de hazırladığı “Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası’ndan hangi konutun altından hangi fayın geçtiğine bakılabildiği” argümanına uzmanlar katılmıyor.
‘Haritadan anlaşılamaz’
Deprem Uzmanı Dr. Ramazan Demirtaş, bu haritada Türkiye’nin tamamının kaya yer olarak kabul edildiğine işaret ederem, “Söz konusu harita parsel yani binaların taban şartlarını kapsamadığından, büyük mühendislik yapılarının dizaynında dikkate alınması son derece sakıncalıdır” dedi. Belediyeler ve vatandaşların Zelzele Tehlike Haritası’na nazaran inşaat işlerine giriştiğini söyleyen Demirtaş, “Deprem Tehlike Haritası’nda konutunuzun altından fay geçip geçmediğini sorgulayamazsınız. Harita 1/2 milyon ölçekli olduğundan 1 cm eşittir 20 km’dir. Dahası mahallî taban şartları içermeyen bir haritadan parsel bazında ivme bedelleri anlaşılamaz. Örneğin haritada Aksaray kenti için ivme 0.1 G üzere çok düşük bir kıymet veriliyor. Fakat bölgede 200 km uzunluğunda Tuz Gölü fayı var. Her ne kadar sarsıntı tekrarlanma aralığı 10 bin yıllık süreçler olsa da 6.5’lik bir sarsıntı bile 0.5 G güç üretecektir” dedi.
‘İptal edilmeli’
Milliyet’e konuşan Jeoloji Mühendisleri Odası Lideri Hüseyin Alan ise kelam konusu haritada kimi yerlerde en yüksek pahanın 0.85 g ivme paha olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Son büyük zelzelelerde ortaya çıkan ivme bedeller daha yüksekti. Kimi sismografik dataların düşük kaldığını göz önüne alarak 2019’da davacı olmuştuk. Haritadaki ivme kıymetlerin düşük, iptal edilerek tekrar tasarlanmasını talep etsek de Danıştay bu talebimizi kabul etmemişti. Dava için Tuz Gölü fayını da örnek gösterilmişti. Haklı olduğumuz kısmen görülüyor. Mevcut haritalardaki ivme bedellerin revize edilmesi gerektiği üzere kimse bu haritalara bakıp meskeninin altından fay çizgisi geçip geçmediğini anlayamaz.”
‘Mümkün değil’
Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi eski Lideri Erdal Şahan ise “AFAD haritayı yayınladıktan sonra jeofizik uzmanları olarak itirazlarımız olmuştu. Haritalardaki ivme bedellerin düşük olduğunu lisana getirmiştik. Son iki sarsıntının 0.5 yahut 0.7 ivme pahaların 2 katına çıktığını gösterdi. Mevcut haritalar makro ölçek manasında olumlu ve faydalı. Milyon ölçekli haritayı parsel bazına indirgeyip, konutunuzun altından fay geçip geçmediğini de öğrenmeniz mümkün değildir.”