Endüstriyel soğutma sistemleri alanında 1975’ten bu yana faaliyet gösteren ISISO Mekatronik Mühendislik Savunma Sanayi İklimlendirme Sistemleri AŞ, özgün tasarım ve üretimleriyle Türk savunma endüstrisinin önde gelen kuruluşlarının tahlil ortakları ortasında yer alıyor.
ISISO Genel Müdürü Osman Zeki Sırcan, AA muhabirine, çalışmalarına Atatürk Orman Çiftliğinin süt fabrikasının soğutma sorunu için danışmanlık yaparak başladıklarını, sonrasında Türkiye’de birinci soğutma kompresörünü ürettiklerini söyledi. Amonyak pompası üzere Türkiye’de o devir var olmayan eserler üreterek yola devam ettiklerini belirten Sırcan, 17 yıl evvel de ASELSAN ile tanıştıklarını tabir etti.
Şirketin bugüne kadar aviyonik kartların soğutulmasını sağlayan ısı denetim üniteleri, uçak kartlarının soğutulmasını sağlayan test üniteleri, değişik hedefler için kullanılan test kabinleri, radar ısıtma-soğutma ünitelerinin ortalarında bulunduğu bir dizi projeyi hayata geçirdiği bilgisini veren Sırcan, savunma endüstrisine yönelik faaliyetlerinin vakit içinde artarak devam ettiğini bildirdi.
Sırcan, “İşimizin yüzde 90’ını savunma endüstrisi projeleri oluşturmakla birlikte, yüzde 75’i de ASELSAN’ın gereksinimlerine karşılamaya yönelik. ASELSAN, Türkiye’nin güvenliği için radar sistemleri üretiyor. Firmamız, bu radarların çalışmasında kritik ehemmiyete sahip ısıtma-soğutma sistemlerinin, denetimli güç ünitelerinin dizaynını, imalatını ve testlerini yapıyor. Bu sistemler daha evvel yurt dışından yüksek maliyetlerle temin edilmekte ve kimi durumlarda da ambargoya maruz kalmaktaydı.” dedi.
Ürettikleri ısı denetim ünitesinin bir sıvı soğutma sistemi misyonu üstlendiğini anlatan Sırcan, “Radar içindeki elektronik sistemlerin değişen çevresel koşulara nazaran soğutulması gerekiyor. Bu soğutma misyonu firmamız tarafından tasarlanan ve imal edilen ısı denetim ünitesi tarafından sağlanıyor. Radar, ısı denetim ünitesi çalıştıktan sonra devreye giriyor.” diye konuştu.
Prototip için 18 aylık çalışma
Sırcan, son olarak Erken İhbar Radar Sistemi ve Silah Tespit Radarı için tahliller yapılarak geliştirdikleri ısı denetim ünitesinin birçok testten muvaffakiyetle geçtiğini söyledi. Bu çalışma kapsamında askeri standartlardaki birinci eserlerini ortaya koyduklarını vurgulayan Sırcan, 1 prototip, 17 seri üretim siparişi aldıklarını ve eser sayısının artmasının kelam konusu olduğunu belirtti. Osman Zeki Sırcan, “Ağustos ayında 2, yıl sonunda 4 olmak üzere bu yıl 6 sistem teslim etmeyi hedefliyoruz. Kalan teslimatı takvimine uygun olarak tamamlamayı planlıyoruz.” tabirlerini kullandı.
Prototipin yapılmasının 18 ay sürdüğü bilgisini veren Sırcan, şunları kaydetti:
“Prototip aygıtın ısıl, mekanik ve elektronik tüm tasarımı ve imalatı firmamız tarafından yapıldı. Bugüne kadar 70’e yakın projede misyon alan firmamız, hem çeşitli alt sistemleri yerli üreterek yurt dışı bağımlılığı sonlandırdı hem de ülke iktisadına katkı sağladı. İmalatı ve tahlilleri yerli imkanlarla yaparak ülkemiz ismine avantaj sağladık. Erken İhbar Radar Sistemi ve Silah Tespit Radarı Projesi’nde aldığımız sorumlulukla ülkemize yüksek oranda katma paha sağladığımıza inanıyoruz. ASELSAN da bu yaklaşımı destekliyor ve yıllardır tahlil ortağı, alt yüklenici olarak ASELSAN ile birlikte çalışıyoruz.”
Uzun menzillerden tespit mümkün olacak
ASELSAN’ın ana yüklenici olduğu proje kapsamında, Hava Kuvvetleri Komutanlığının erken ihbar için muhtaçlık duyduğu erken ihbar radar sistemlerinin yurt içi imkanlarla geliştirilmesi ve tedariki planlanıyor.
Geliştirilecek sistemlerle uzun menzillerden tespit sağlanması, balistik füzeler ve insansız hava aracı üzere çok düşük radar kesit alanına sahip maksatların daha uzak uzaklıklardan tespit edilmesi ve erken ikaz verilmesi, değişken elektronik karıştırma ve güçlü coğrafik şartlarda çalışılabilmesi ile sistemlerin konfigüre edilerek farklı hedefler için kullanılabilmesi hedefleniyor.