Türkiye’nin cari süreçler hesabı mayısta 151 milyon dolar fazla verdi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Mayıs 2019 periyoduna ait ödemeler istikrarı bilgileri açıklandı. Buna nazaran, 2018’in mayıs ayında 6 milyar 172 milyon dolar açık veren cari süreçler hesabında, bu yılın tıpkı periyodunda 151 milyon dolar fazla oluştu. Bunun sonucunda, 12 aylık cari süreçler açığı 2 milyar 370 milyon dolara geriledi. Bu, yıllıklandırılmış cari açığın, Şubat 2003’ten bu yana gördüğü en düşük düzey oldu.
İhracat ve turizm
Mayısta geçen yılın tıpkı ayına nazaran ödemeler istikrarı tablosundaki dış ticaret açığı 5 milyar 853 milyon dolar azalarak 706 milyon dolara geriledi. Hizmetler istikrarı kalemi kaynaklı girişler de 594 milyon dolar artarak 2 milyar 303 milyon dolara yükseldi.
Altın ve güç hariç cari süreçler hesabı, mayısta 3 milyar 469 milyon dolar fazla verdi. Kelam konusu hesapta geçen yılın mayıs ayında 1 milyar 204 milyon dolar seviyesinde açık oluşmuştu.
Bu periyotta, hizmetler istikrarı altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, 257 milyon dolar artarak 1 milyar 846 milyon dolara ulaştı. Birincil gelir istikrarı kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, 194 milyon dolar artarak 1 milyar 299 milyon dolar oldu.
Canikli: Dönüm noktası
AK Parti İktisat İşlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Nurettin Canikli, cari açığın uzun yıllar Türk iktisadının en büyük sorunu olduğunu, cari açık nedeniyle yurt dışından yüz milyarlarca dolar borçlanılmak zorunda kalındığını belirtti. Cari açık nedeniyle ortaya çıkan daima kaynak muhtaçlığının, ekonomiyi global finansal şok ve spekülasyonlara açık hale getirdiğine vurgu yapan Canikli, şunları kaydetti:
“Mayıs ayında fazla veren cari istikrar, Türkiye için tarihi bir dönüm noktasıdır. İktisatta yerlilik ve ulusallığın ete kemiğe bürünmüş hali, fazla veren bir cari istikrar tablosudur.”
Rezerv arttı
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, geçen yıl mayısa kıyasla 51 milyon dolar azalarak 204 milyon dolar oldu. Portföy yatırımları 456 milyon dolarlık net çıkış kaydetti. Yurt dışı yerleşikler pay senedi piyasasında 138 milyon dolarlık ve devlet iç borçlanma senetlerinde 369 milyon dolarlık net satış yaptı. Resmi rezervlerde mayıs ayında 3 milyar 8 milyon dolar artış gözlendi.
Haziran verisi artı bekleniyor
Ekonomistler, haziranda da cari açıktaki gerilemenin süreceğini ve yıllıklandırılmış açığın kapanacağını iddia ediyor. Halk Yatırım Araştırma Yöneticisi Banu Kıvci Tokalı, yıllık açıkta düşüş eğiliminin korunduğunu belirterek, hazirana ait dış ticaret datalarının yıllık açığın sıfıra yakın düzeylere inebileceğine işaret ettiğini söyledi. Tokalı, “Dış açıktaki sert düşüş ve turizm gelirlerinde yıllık artış ana destekleyici ögeler. Petrol fiyatlarında mevcut düzeylerin korunması da açıktaki düşüşün suratı açısından önemli” dedi.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi de son 12 aylık cari açığın gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 0.3’üne gerilediğine işaret etti. Haziran ayı gümrük dış ticaret öncü datalarının, geçen yıla nazaran çok daha düşük dış açığa işaret ettiğini belirten Bürümcekçi, “Bu gelişme son 12 aylık cari fazlanın haziranda 0,1 milyar dolar civarına gelebileceğini düşündürüyor” diye konuştu.
İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Seda Yalçınkaya ise nisan ayındaki 4.4 milyar dolarlık portföy çıkışından sonra mayısta 1.5 milyar dolarlık portföy girişi olduğunu, yaz aylarındaki bilgilerle birlikte yıllık bazda cari fazlanın görülebileceğini kaydetti.