AA muhabirinin SHURA Güç Dönüşümü Merkezinin “Sistem Esnekliğini Artırmak İçin Gereken Seçeneklerin Maliyet ve Faydaları” başlıklı raporundan derlediği bilgilere nazaran, Türkiye 2018 sonu prestijiyle elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu rüzgar ve güneş gücünden sağladı.
Rüzgar ve güneş gücünden bu düzeydeki üretim, mevcut elektrik sistemine meselesiz bir formda entegre edilebilirken, kelam konusu iki kaynaktan sağlanan üretim arttıkça sistem içinde tedbir alınması gerekiyor.
Türkiye’nin, elektrik iletim sisteminde planladığı yatırımları yapmayı sürdürmesi halinde rüzgar ve güneş gücünün toplam elektrik üretimi içindeki hissesi yüzde 30 düzeyine çıkana kadar sistem işletiminde ve kaynakların entegrasyonunda rastgele bir meseleyle karşılaşılmıyor. Rüzgar ve güneş gücünün elektrik üretimi içindeki hissesi yüzde 30 düzeyine ve bu alandaki konseyi güç 60 bin megavata geldiğinde ise batarya ve depolama yatırımlarına gereksinim duyulacağı iddia ediliyor.
Elektrik üretiminde 60 bin megavatın devreye girebileceğinin öngörüldüğü 2026’da, 600 megavatlık batarya depolama sisteminin gerekli olacağı hesaplanıyor.
Rapora nazaran, batarya depolama kapasitesinin 111 megavatının Kuzey Batı Anadolu, 100 megavatının Güney Doğu Anadolu, 99 megavatının Batı Anadolu, 82 megavatının Trakya ve kalan kısmının da başka bölgelerde kurulması, sistem esnekliğine değerli katkı sağlayabiliyor.
Aynı periyotta, batarya depolamanın yanı sıra bin 400 megavat kapasiteli bir pompaj depolamalı hidroelektrik santralinin kurulması, termik santrallerin esnekliğinin sağlanması ve talep tarafı iştirakinin da 60 bin megavatlık rüzgar ve güneş kapasitesinin sisteme sağlıklı bir formda entegre olmasına yardımcı olacağı bedellendiriliyor.
Teknolojiye bağlı olarak, batarya depolamada 400 milyon ile 2,6 milyar dolar ortasında yatırım maliyeti ortaya çıkarken, pompaj depolamalı hidroelektrik santrali için de ortalama yatırımın 1,7 milyar dolar düzeyinde olabileceği hesaplanıyor.
Çatı tipi ve dağıtım şebekesiyle başlanabilir
SHURA Güç Dönüşümü Merkezi Yöneticisi Dr. Kıymet Saygın, mevzuya ait değerlendirmesinde, Türkiye’nin toplam elektrik üretiminde rüzgar ve güneşin hissesinin yüzde 30’un altında kalması durumunda yapılacak batarya depolama yatırımından net bir yarar sağlanamayacağını söyledi.
Saygın, bu düzeyin altında rüzgar ve güneş gücünün sisteme entegre olmasında bir sorun yaşanmayacağı için depolamanın getireceği hizmetin azaldığını tabir etti. Bu yüzden, batarya depolama kapasitesiyle rüzgar ve güneş kapasitesi planlamalarının birbiriyle paralel yapılması gerektiğine dikkati çeken Saygın, şöyle dedi:
“Burada olağan ki ulusal iletim şebekesine bağlı olan depolama gereksinimlerinden bahsediyoruz. Şayet depolama için şu an Türkiye’de bir piyasa yaratılmak isteniliyorsa, dağıtım şebekesi yahut sayaç gerisi depolama örnekleriyle başlanılarak hem depolama teknolojileri öğrenilebilir hem de bir başlangıç noktası olabilir.”
Saygın, Türkiye’de öncelikli olarak çatı tipi ve dağıtım şebekesi için depolama modellerinin daha tesirli olabileceğini de kelamlarına ekledi.