Yurt genelindeki binlerce vatandaşımızın iştirakıyla oynanan bir bilgi müsabakasının daha bu akşamki müsabakasında kopya sorusu ülke tarihimizin en değerli yapıtlarından biri ile ilgili oldu. İşte 22 Mayıs kopya sorusunun cevabı…
SORU
Yürüyen Köşk hangi ilimizdedir?
CEVAP
Yalova
YÜRÜYEN KÖŞK TARİHÇESİ
Yürüyen Köşk, Yalova Millet Çiftliği’nde 1929 yılında yapılan dikdörtgen planlı, iki katlı, yarı kagir köşk.
Gazi Mustafa Kemal, birinci defa 1927’de geldiği Yalova’da evvelce satın aldığı Baltacı Çiftliği’ndeki çadırda kalıyordu. Kenti çok seven Mustafa Kemal, pek çok sefer ziyaret ettiği kentten 21 Ağustos 1929 tarihinde Bursa ziyareti için geçti. Ertuğrul Yatı’yla kente gelen Mustafa Kemal’in dikkatini Yalova iskelesi yakınındaki Millet Çiftliği içindeki büyük bir çınar ağacı çekti. Çınarın manzarasından etkilenen Atatürk’ün isteğiyle yat durduruldu. Yatın teknesiyle karaya çıkıldı. Çınarın gölgesinde bir müddet dinlenen Atatürk, ulu çınarın civarına bir köşk yapılması buyruğunu verdi.
21 Ağustos 1929 tarihinde inşasına başlanan köşk 22 gün sonra 12 Eylül’de tamamlandı.Köşkün kaydırılması Atatürk, 1930 yazında bir gün köşke gittiğinde, orada çalışanlar, yandaki çınar ağacının kolunun köşkün çatısına vurduğunu, çatı ve duvara ziyan verdiğini söyleyerek, çınarın köşke gerçek uzanan kısmını kesmek için müsaade istediler. Atatürk ise, çınar ağacının kolunun kesilmesi yerine, binanın tramvay rayları üzerinde biraz ileriye alınmasını istedi. Bu misyon, Yalova’nın bağlı olduğu İstanbul Belediyesi’nden Fen işleri Müdürü Yusuf Ziya Erdem’e verildi. Fazilet, başmühendis Ali Galip Alnar ve teknik elemanlarla Yalova’ya gelerek çalışmalara başladı.
Çalışmalara temel kazarak başlayan takım temel düzeyine indi ve İstanbul’dan getirilen tramvay rayları, binanın temeline yerleştirildi. Uzun uğraşlar sonunda bina, temelin altına sokulan raylar üzerine oturtuldu. 8 Ağustos 1930 günü öğlenden sonra yürütme çalışması başladı. Bu çalışmayı Mustafa Kemal, Makbule Atadan, Vali Vekili Muhittin Üstündağ, Emanet Fen Müdürü Yusuf Ziya Fazilet, İstanbul’dan gelen mühendisler ve gazeteciler izlediler. Köşkün yürütülme süreci iki etapta yapıldı. 8 Ağustos günü, öncelikle yapının teras kısmı, geri kalan iki gün içinde de, ana binanın raylar üzerinde yürütülmesi süreci tamamlandı ve bina, 5 metre kadar doğuya kaydırıldı. Böylece köşk yıkılmaktan, çınar ağacı kesilmekten kurtuldu. Ayrıyeten köşk o günden sonra Yürüyen Köşk olarak anılmaya başlandı.