Yapılan çalışmalar 2050 yılında her iki bireyden birinin alerjik yapıya sahip olacağını gösteriyor. Türkiye’de toplam nüfusun yüzde 20’sinde alerjik rinit, astım, besin alerjileri ve öteki alerjik hastalıklara sahip olduğu biliniyor. En sık rastlanan tetikleyici faktörlerden biri olan polen alerjileri daha çok büyük çocukların ve ergenlerin sorunu olarak görülüyor. Bununla birlikte, deri ve böcek alerjilerinde bir yaş sınırlaması bulunmuyor.
Yaz aylarında çocuklarda alerjiler artabiliyor
Alerji her ne kadar bahar aylarıyla özdeşleşmiş olsa da sıcak yaz aylarında da alerjilerin alevlenmesi için birçok tetikleyici faktör bulunuyor. Yaz aylarında en sık deri ile ilgili alerjiler görülüyor. Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, polenler kadar güneş ve klorun da alerji için değerli bir tetikleyici olduğuna işaret etti.
Alerjilerin ortaya çıkmasında genetik tesirin kıymetli olduğunu belirten Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, çevresel etkenlerle birlikte hastalığın geliştiğini söyledi. İstatistiklere nazaran, anne ya da babadan birisi alerjikse çocuğun alerjik olma mümkünlüğü yüzde 40, her ikisi de alerjikse yüzde 60 oranlarına çıkabiliyor. Fakat alerji anne ve babası alerjik olmayan çocuklarda da görülebiliyor. Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, bunun en değerli nedeninin ömür formu olduğunu söyleyerek, daha steril şartlarda yaşamak, endüstriyel eserleri daha fazla tüketmek ve daha fazla paklık unsuru kullanmanın alerjik hastalıkların oluşumunu artırdığını işaret etti.
Polen alerjisi yaz uzunluğu sürüyor
Çayır ve ot polenlerinin neden olduğu reaksiyonlar genelde ilkbaharın son periyotlarında başlıyor ve yaz uzunluğu devam ediyor. Polenlere alerjisi olan çocuklarda burun akıntısının birinci belirti olduğunu anlatan Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban kelamlarına şöyle devam etti:
“Çocuklarda şeffaf, durdurulması güç burun ve geniz akıntısı vardır. Burunda kaşıntı ve arka arda hapşırık formunda görülür. Bu halk ortasında saman nezlesi-yaz nezlesi olarak bilinen tipik bir alerjik rinittir. Benzeri yansılar beğenilen de ortaya çıkabiliyor. Genelde göz nezlesi, saman nezlesiyle birlikte de görülebiliyor. Gözlerde kızarma, batma, kaşıntı, sulanma ile kendini gösteriyor. Daima elle gözler kaşındığı için giderek enfekte de olabilir. Dikkat edilmezse enfektif konjoktiviite de dönebilir. Ailelerin bu devirde rastlanan akıntıyı soğuk algınlığı ile karıştırmaması gerekiyor.”
Güneş ve klor deriyi etkiliyor
Yaz aylarında deri alerjilerinde artış gözlendiğini hatırlatan Prof. Dr. Sarıçoban, bu noktada polenler kadar güneş ve klorun da tesirli olabildiğine işaret ederek, belirtilerle ilgili, “Deri alerjisinin birinci belirtisi kaşıntıdır. Kaşıntı ile birlikte başlayan bir kabarıklık oluşur. Güneşin değdiği yerlerde kızarma, kabarma hatta vakit zaman yanık üzere de kendini gösterebilir. Bu belirtiler bazen havuzlarda kullanılan klora bağlı olarak da oluşabilir” bilgilerini paylaştı.
Böceklere dikkat!
Sıcak havayla birlikte yaz aylarında böcek alerjileri de daha fazla ortaya çıkıyor. Böcek sokmaları çoğunlukla fark edilemeyebiliyor. En besbelli özelliği ise sıralı bir halde ilerlemesi oluyor ve genelde bedenin açıkta kalan kol, bacak, yüz üzere bölgelerinde görülüyor. Böcek sokmaları ortasında tepkisi en fazla ve en tehlikeli olanı ise arı alerjileri olarak gösteriliyor. Prof. Dr. Sarıçoban, “Sadece arının soktuğu yerde kızarıklık, şişme yapabileceği üzere ani gelişen ve nefes darlığı, şuur kaybı, kusma üzere tepkilere sebep olan ‘anaflaktik şok’ denilen alerjik şoka da yol açabildiğini söylüyor. Arı dışında öbür böcek sokmaları arı kadar olmasa da deride abartılı tepkiler ortaya çıkarabilir. Kaşınmayla birlikte bu tepkiler yayılabilir” diye konuştu.
Besin alerjisi yazın artıyor
Dışarıda geçirilen vaktin artması, tatil bölgelerine gidilmesi ve hasebiyle meskenin dışında daha çok yemek yenmesi besin alerjilerine daha fazla dikkat gerektiriyor. Besin alerjilerinin evvelce yüzde 1-2 civarlarındaydı günümüzde bu oranın yüzde 10 oranlarına yükseldiği bilgisini veren Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, “Parklarda, bahçelerde, plajlarda çocuklara alerjileri olan yiyecek ve içecekler ikram edilebilir. Mümkün alerji risklerini en aza indirmek için ebeveynlerin bu bahiste uyanık olması son derece kıymetli. Çünkü çocuklar bu bahiste bilgi sahibi olmayabilir ya da algılayamayacak kadar küçük olabilir” biçiminde açıklamada bulundu.
Önce korunma sonra tedavi
Alerjiler konusunda tedaviden evvel tedbir almak ve alerjenlerden kaçınmak gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Sarıçoban şunları kaydetti:
“Eğer alınan tedbirler yetersiz kalıyorsa antihistaminik dediğimiz kaşıntı ve hapşırmayı önleyen şuruplar, göz ve burun damlaları üzere alerji ilaçları devreye sokulmalı. Polen ve arı alerjilerinin ilaçla denetim edilemediği durumlarda uygun bulunan hastalara aşı tedavisini de öneriyoruz. İmmünoterapide alerjiyi yok etmeye ya da kullandığı ilaç ölçüsünü azaltmaya yönelik bir tedavi yapıyoruz. Bu da bize avantaj sağlıyor. Özcesi şahsa özel basamak basamak tedavileri uyguluyoruz.”
Çocukları yaz alerjilerinden korumak için
“Çocuklar mümkün olduğunca klorlu havuzlara sokulmamalı. Havuza girdiyse de çabucak duş alması sağlanmalı” diyerek yaz alerjisinden korunmak isteyenlere tavsiyede bulunan Prof. Dr. Sarıçoban, “Güneş alerjisi olan çocuklarda kesinlikle güneş kremleri kullanılmalı. Ayrıyeten, uzun kollu ve ince kumaştan yapılmış kıyafetler seçilmeli. Güneş gözlüğü ve siperli şapka takılmalı. Polen alerjilerinden korumak için öncelikle polen mevsiminde çocukları ot ve ağaçların olduğu alanlara götürülmemeli. Mümkünse konutta hepafiltreler kullanılmalı, polen salınımın ağır olduğu saatlerde çocuklarının odalarında pencere ve balkon kapısı açılmamalı. Böcek, sinek ısırıklarından korumak için çocukların yataklarına cibinlik takılmalı, prizlere takılan sinek kovucu tabletler kullanılmalı” dedi.