AK Parti şirketlerin borçlarının yapılandırılması, varlık barışının mühletinin 31 Aralık 2019’a kadar uzatılması, TCMB’nin “yedek akçe”sinde düzenleme yapılması, yurt dışı çıkış harcının 50 liraya çıkarılması, ülkeye getirilen telefonların kayıt müddetinin 4 ayla sonlandırılması üzere düzenlemeleri de içeren kanun teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu. AK Parti Aydın Milletvekili Mustafa Savaş ve arkadaşlarının imzasını taşıyan teklifin, tatil öncesi Meclis’ten geçirilen son yasa olması bekleniyor. Teklifle getirilen muhakkak başlı düzenlemeler şöyle:
HASILAT TEMELLİ VERGİLENDİRME: Basit yöntemde vergilendirilenler ile hür meslek mensuplarından Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen dal ve meslek kümelerinde faaliyette bulunanların, talep etmeleri halinde elde ettikleri gayrısafi hasılatlarının yüzde 10’u, vergiye tabi kar olarak temel alınacak. Bu kara rastgele bir indirim yahut istisna uygulanmayacak.
Düzenlemeyle Cumhurbaşkanına, hasılatlarını elektronik fiyat toplama sistemleri aracılığıyla elde edenleri talep edip etmediklerine bakmaksızın uygulama kapsamına alma ve kesim, meslek kümeleri yahut bölgeler ya da vilayetler prestijiyle farklı oranlar tespit etme yetkisi de veriliyor.
VARLIK BARIŞI 6 AY UZUYOR: Kamuoyunda varlık barışı olarak bilinen uygulamanın mühleti 6 ay uzatılıyor. Yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve öbür sermaye piyasası araçlarını muhakkak kurallar çerçevesinde 31 Aralık 2019 tarihine kadar Türkiye’deki banka yahut aracı kuruma bilgileren gerçek ve hükmî bireyler, sözkonusu varlıkları serbestçe kullanabilecek. Bunun yanısıra gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan fakat işletmelerin kayıtları ortasında yer almayan para, altın, döviz, menkul değer ve başka sermaye piyasası araçları ile taşınmazların yasal defterlere kaydedilmesine imkan tanınacak.
Bildirim yapılan yurtdışı varlıklar ile beyan edilen yurtiçi varlıkların bedelleri üzerinden yüzde 1 oranında vergi alınacak. Bildirilen yahut beyan edilen fiyatlara ait tarh edilen verginin müddetinde ödenmesi ve bildirilen varlıkların bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilirse hiçbir halde vergi incelemesi yapılmayacak.
MERKEZ’E YENİ YETKİ: Merkez Bankası artık bankaların ve bankaca uygun görülecek öteki mali kurumların yükümlülüklerini değil, “bilanço içi yahut dışı uygun görülen kalemlerini” temel alarak zarurî karşılıklar ve genel disponibilite ilgili ilgili metot ve asılları belirleyecek.
Düzenlemeyle mali piyasaları izlemek gayesiyle bankalar ve öbür mali kurumlar ile bunları düzenlemek ve denetlemekle misyonlu kuruluşlardan gerekli bilgiler ile istatistikleri toplama yetkisine sahip Merkez Bankası’na bu çerçevede yeni yetkiler de verilecek. Merkez Bankası’nın talepleri gerçek vakitli ve anlık karşılanacak. Merkez, kurum ve kuruluşların bilgi süreç sistemlerine erişim sistemleri kurabilecek.
KLON ‘CEP’E SON
Türkiye’ye farklı formda sokulan ve klonlanmış IMEI numarasıyla kullanılan telefonlar 4 ay içinde kullanıma kapatılacak.
MERKEZ’E YÜZDE 10 YEDEK AKÇE
Merkez Bankası’nın yıllık safi karının yüzde 20’sinin muhtaçlık akçesi olarak ayrılması uygulamasına son verilecek. Yüzde 6 oranında birinci kar payı olarak hissedarlara verilecek fiyatın düşülmesinden sonra kalan fiyatın en çok yüzde 5’inin 2 aylık maaş fiyatını geçmemek üzere banka mensuplarına dağıtılmasına ve yüzde 10’nun da ikinci tertip gereksinim akçesi olarak tutulmasına yönelik uygulama ise devam edecek. Son yıl karından ayrılan gereksinim akçesi hariç, birikmiş gereksinim akçeleri her yıl kara katılarak dağıtılabilecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar ayrılmış bulunan ihtiyat akçelerinin tamamı ile ikinci tertip ihtiyat akçelerinin son yılın karından ayrılan kısmı hariç tamamı Hazine’ye verilecek.
EL KONULAN TAŞITLAR
Gümrük Kanunu kapsamında gümrük vergilerinin kısmen eksik ödenmesi nedeniyle el konulan ya da şimdi müsadere kararı verilmemiş kara ulaşım araçları, 31 Aralık’a kadar ilgili gümrük yönetimine başvurulması ve ödenmesi gereken ÖTV’nin yüzde 25’ine karşılık gelen fiyatın 1 ay içinde ödenmesi halinde, araç hakkındaki mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmeyecek, mevcut kararlar kaldırılacak.
ELEKTRİKLİ OTO TEŞVİĞİ
Türkiye’de Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirdikleri elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de imal eden mükelleflerin, bu yatırımları münasebetiyle hak kazandıkları yatırıma katkı fiyatını, kelam konusu malların birinci iktisabı hasebiyle 31 Aralık 2035 tarihine kadar ödeyecekleri ÖTV vergi borçlarına mahsup edilecek.
————————————————————————————–
Yurtdışında çalışan Bağ-Kur’lu mu olacak?
EKONOMİ SERVİSİ
Kanun teklifinin bu haliyle yasalaşması halinde yurtdışı borçlanmasında kurallar değişecek. Gurbetçilerin ve bir periyot yurtdışında çalışması bulunan şahısların Türkiye’den emeklilik için kullandığı yurtdışı borçlanma uygulaması, kanun teklifi sonrası daha maliyetli hale gelecek. Bu nedenle kanun teklifinin bu halde yasalaşması halinde gurbetçilerin borçlanma için ellerini çabuk tutmaları gerekebilir.
Kanun teklifi sonrası yurtdışı borçlanması yapılan günler, eski ismiyle Bağ-Kur’lu yeni ismiyle 4/b’li olarak pahalandırılacak. Şu an için yurtdışı borçlanma yapacak kişinin Türkiye’deki son sigortalılık statüsüne sayılan borçlanma günleri, değişiklik sonrası 4/b’li olarak sayılacak.
Maliyeti artacak
Bu değişiklik, Türkiye’de uzun müddet SSK’lı yahut Emekli Sandığına tabi çalışması olan bireylerin emeklilik statülerinin değişmesine ve daha düşük aylık almalarına neden olabilir.
Diğer yandan kanun teklifinin bu haliyle yasalaşması halinde yurtdışı borçlanmanın maliyeti de artacak. Şu an için 831,4 TL olan günlük borçlanma ölçüsü, değişiklik sonrası 1.151 TL’ye yükselecek. Yurtdışı borçlanma ile Türkiye’den aylık bağlatan bireylerin çok kısa müddette aylık alabilir hale gelmesi nedeniyle SGK’nın aktüeryal istikrarının korunması ismine bu değişiklik hayata geçiriliyor.
Kanun teklifindeki değişikliklerin kanunun Resmi Gazetede yayımlanmasını izleyen aybaşından itibaren uygulanması öngörülüyor. Münasebetiyle kanun teklifi bu ay içerisinde maddeleşir ve Resmi Gazetede yayımlanırsa, 1 Ağustos’tan itibaren yurtdışı borçlanmasında yeni kurallar devreye girecek. Bu nedenle yurtdışında çalışması bulunan ve Türkiye’den aylık bağlatmak isteyenlerin kanun teklifi hakkında gelişmeleri takip ederek kendi durumlarını değerlendirmeleri ve ellerini çabuk tutmaları gerekebilir.
ŞİRKETLERE YAPILANDIRMA
Finansal zahmet içinde bulunan fakat mali sisteme olan borçlarının yine yapılandırılması halinde faaliyetine devam etmesi mümkün bulunan firmalara 2 yıl müddetle bu imkan tanınacak. Cumhurbaşkanı bu süreyi 2 yıl daha uzatmaya yetkili olacak. Kapsama alınan firmalara 2 yıllık mühlet içinde birtakım vergi istisnaları ve teşvikleri de uygulanacak.
ZİMMET SAYILMAYACAK
Bankalar tahsil imkanı kalmayan takipteki kredilerini kayıttan düşürebilecek. Anapara ve öteki alacaklardan vazgeçilerek kayıttan düşme ile kredilerin yine yapılandırılması zimmet cürmü oluşturmayacak.
Yenilenebilir güçte ek süre
Kurulu gücü azami 1 megavat olan ama hayata geçirilemeyen yenilenebilir güç kaynaklarına tekrar temas muahede müddeti verilecek. Davet mektubu tarihinden ilişki mutabakatı mühleti sonuna kadar tüketim-üretim bağı kopmuş olanlar, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde davet mektubuna temel abonelik ile en az tıpkı özelliklere haiz eski yahut yeni bir tüketim tesisi aboneliği ihdas ederek ilgili şebeke işletmecisine bildirmesi halinde temas mutabakatı mühleti, 120 günü kapsayacak biçimde zaten uzamış kabul edilecek.
SGK TİCARİ SIRLARI MB İLE PAYLAŞACAK
SGK sıhhat verisi dışındaki ferdî bilgileri ve ticari sır niteliğindeki bilgileri Merkez Bankası ile paylaşabilecek. SGK ayrıyeten ferdî sıhhat bilgilerini kamu sağlının korunması, kollayıcı hekimlik, teşhis, tedavinin yürütülmesi, sıhhat hizmetlerinin denetimi ile finansman planlaması gayesiyle Sıhhat Bakanlığı ile paylaşacak.
YURTDIŞINA ÇIKIŞ HARCINA ZAM
Halen 15 TL olan yurtdışına çıkış harcı 50 TL’ye yükselecek. Cumhurbaşkanı bu ölçüsü 3 katına kadar artırabilecek. Harcın 15 TL’si TOKİ’ye, kalanı da genel bütçeye aktarılacak.