Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, bir otelde düzenlenen Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu 1. İktisat Konferansı’nda yaptığı konuşmada, KKTC’de olmaktan ve iki ülke ortasındaki iş birliğinin pekiştirilmesi tarafında bir birinci olan tarihi konferansa iştirak etmekten bahtiyarlık duyduğunu belirtti.
Konferansın Türkiye ve KKTC ortasındaki kardeşliğin yanında ekonomik münasebetlerin geliştirilmesi ismine iş beşerlerine verilen ehemmiyetin bir örneği olduğunu söz eden Oktay, Türkiye’den gelen yaklaşık 100 firmayla Kuzey Kıbrıslı firmaların turizm, yükseköğretim, tarım ve bilişim üzere dallarda karşılıklı iş birliklerini değerlendirecekleri oturumların verimli geçmesini diledi.
Oktay, Kıbrıs Türkünün ümit ve beklentilerini benimseyerek her daim Kuzey Kıbrıs’ın yanında olan Türk milleti ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selamlarını iştirakçilere iletti.
Kıbrıs probleminin Rumların Kıbrıs Türklerini paydaşlık devletinden dışlayarak adayı gasp etmeye çalıştıkları birinci teşebbüslerinden bu yana, memleketler arası toplumun gündeminde olduğuna dikkati çeken Oktay, şöyle konuştu:
“KKTC, çetin uğraşlarla kurulduğu günden beri büyük aralık katetmiş, demokratik, çoğulcu, insan haklarına saygılı ve müreffeh toplum sistemini her geçen gün pekiştirmiştir. Kıbrıs Türk Halkı, her türlü baskı ve zorlamaya kahramanca göğüs gererek gayretini sürdürmüş, haklarına sonuna kadar sahip çıkarak eşitliğinden ve egemenliğinden vazgeçmemiştir. Kıbrıs sorununa kalıcı bir tahlil bulunması için garantör Türkiye, sürekli yapan bir yaklaşımla kapıları açan taraf olmuştur. Lakin ne yazık ki, tahlil konusunda gelinen evrede taraflar ortasında ortak bir vizyon oluşmamıştır.”
Oktay, bugün, Kıbrıs Türk halkının hala birçok alanda ambargo ve kısıtlamalara maruz kalmasının akıl ve vicdan hudutlarını zorladığını söyledi.
KIBRIS MESELESİ
Kapsamlı bir tahlil için KKTC ile omuz omuza çalışmaya devam ettiklerinin, yarım asrı aşan müddettir sürdürülen sonuçsuz müzakerelere karşın adada diplomasiye dayalı adil bir tahlil bulunması için ümitvar olduklarının altını çizen Oktay, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hedefimiz, Kıbrıs Türkünün siyasi eşitliğinin mutlak biçimde sağlanması ve Ada’daki yasal haklarının, güvenliğinin ve refahının garanti altına alınmasıdır. Desteğimiz, Kuzey Kıbrıs ile aramızdaki inanç ve gönül birlikteliğimiz, ulusal kıymetlerimize bağlılığımız ve ulusal davamızdır. Gönül birlikteliğimizden alınan güçle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ekonomik açıdan kabuk değiştirmesi ve güçlü bir kalkınma ivmesi yakalaması, Kuzey Kıbrıs’ı yalnızlığa itmek isteyenlere manalı bir yanıt teşkil edecektir. Bu kapsamda Kuzey Kıbrıs’la Türkiye ortasındaki her türlü iş birliğinden memnunluk duyuyor, iki ülkenin iş insanlarının eforuyla hayata geçirilen Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu üzere teşebbüsleri önemsiyoruz.
Kıbrıs’ta tahlilin de, barışın da, istikrarın ve huzurun da temelinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ekonomik ve toplumsal bakımdan güçlenmesi, Kıbrıs Türk halkının refah düzeyinin artması yatmaktadır. Kuzey Kıbrıs’ın kalkınarak, kendine yetebilen, global şartlara uyumlu, rekabetçi ve sürdürülebilir bir ekonomik yapıya sahip olmasını sağlamak öncelikli amacımızdır. Bu gaye doğrultusunda bugüne kadar pek çok ortak çalışma yapılmış, hareket planları uygulanmış; Kıbrıs Türkü’nün hayat standardını güzelleştirecek değerli projelere imza atılmıştır.”
Oktay, günümüzde büyük turizm yatırımları ve giderek artan sayıda turistin Kuzey Kıbrıs’ı tercih ettiğini, yükseköğretim kurumlarının da birçok ülkeden öğrenciye kaliteli eğitim sunduğunu lisana getirdi.
KKTC’de kişi başına düşen ulusal gelirin 12 bin 500 dolara ulaşmasının kıymetli bir muvaffakiyet olduğunu anlatan Oktay, KKTC’nin, bu seviyeyi çok daha ilerilere taşıyacak potansiyele sahip olduğunu aktardı.
Kuzey Kıbrıs’ın ekonomik açıdan kabuk değiştirmesini sağlayacak büyük çaplı altyapı projelerinin hayata geçirilmesi ve ekonomik kalkınma programlarının aktif formda uygulanmasının elzem olduğuna dikkati çeken Oktay, “Kuzey Kıbrıs’ta bilhassa bürokratik işleyişe aktiflik kazandırmak maksadıyla gerçekleştirilecek iyileştirmelere gereksinim duyulmaktadır. Uzun yıllardır gündemde bulunan yapısal ıslahatların vakit kaybetmeksizin tamamlanması değer arz etmektedir. Bunun için minimum müştereklerde birleşilmesi, siyasi yürek ve kararlılık gösterilmesi gerekmektedir. Temel yük Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin omuzlarında olmakla birlikte, yapısal ıslahat sürecinde maddi ve teknik yardımlarımızla her vakit Kıbrıslı Türk kardeşlerimizin yanında olacağımızı buradan vurgulamak isterim.” tabirlerini kullandı.
Oktay, Türkiye’nin sağlam temeller üzerinde yükselen iktisadıyla yatırımcılara ve iş etraflarına çeşitli fırsatlar sunduğunu, bilhassa genç ve eğitim seviyesi yüksek nüfusu, iş yapma kültürü, güçlü altyapısı ve jeopolitik pozisyonuyla memleketler arası yatırımcılar için avantaj oluşturduğunu vurguladı.
KKTC’DE MAHALLÎ KALKINMA
Türk iktisadının 2002’den bu yana 200 milyar doların üzerinde direkt yatırımı bu avantajları sayesinde çektiğini bildiren Oktay, şunları söyledi:
“Sizlerin yapacağı katma bedelli üretim ve iş birlikleri ile orijinal muvaffakiyet kıssalarını birlikte yazacağımıza yürekten inanıyorum. Bilhassa yapısal ıslahatlar ile iktisat ve ticaret alanındaki deneyimlerimizi, her iki ülkenin yararına olacak formda Kuzey Kıbrıslı kardeşlerimizle paylaşmaya hazırız. 82 milyonluk pazarımızla ve dünyanın 16. büyük iktisadı olarak, Kıbrıslı Türk iş beşerlerine ve yatırımcılara da kapımız sonuna kadar açıktır. Altını çizerek tabir etmek isterim ki, KKTC’nin 2 milyar liralık toplam ticaret hacmini ve Türkiye ile olan 1,1 milyar liralık ticaret hacmini katiyen kâfi göremeyiz. Türkiye ile imzalanan ekonomik ve mali iş birliği mutabakatlarının tam manasıyla uygulanmasını daima birlikte sağlamalıyız. İkili ticaret hacmimizin artması için ticaretin Türk Lirası üzerinden yapılması çalışmalarını destekliyor, bürokrasiyi azaltacak e-devlet projesini önemsiyoruz. Ayrıyeten Kuzey Kıbrıs’taki turizm ve eğitim faaliyetlerinin KKTC’nin mahallî kalkınmasına direkt katkı verebilmesi için kamu-özel kesim işbirliklerinin stratejik önceliklere nazaran desteklenmesini yararlı buluyoruz.”
Kamu-özel iş birliğini güçlendirecek yeni sinerji modelleri geliştirmeye gereksinim olduğunu düşündüklerini anlatan Oktay, son periyotta yapılan AR-GE ve teknoloji bölgeleriyle ilgili yasal düzenlemelerin mutlu edici olduğunu lisana getirdi.
MALİ DİSİPLİN
Fuat Oktay, yeni teşvik modelleriyle bilhassa bilişim, inovasyon ve ziraî üretimin daha güçlü desteklenmesi gerektiğine inandıklarını belirterek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye’den getirilen su kaynağının tarımda kullanılarak ziraî verimliliğin artırılması ve ekonomik katma kıymeti yüksek üretim yapılması çok boyutlu ekonomik katkılar sağlayacaktır. Ayrıyeten, Kuzey Kıbrıs’ın sahip olduğu eğitim ve turizm potansiyelinin memleketler arası alanda daha güçlü tanıtımı yapılarak yakalanan ekonomik ivme daha yüksek düzeylere taşınabilir. KKTC’de bir finans ve mali disiplin modeli üretilmesine gereksinim bulunmaktadır. Mevcut hükümet programında bu konuya yer verilmiş olması memnuniyet vericidir. Bu bahiste en kısa vakitte somut adımların atılmasını beklemekteyiz. Yalnızca temenni ile yetinmeyip, KKTC’nin ekonomik büyümesi istikametinde muhtemel iş birlikleri ve takviye imkanlarını istişare etmek için burada bulunduğumuzu bir defa daha vurgulamak isterim. Siz değerli ve cefakar iş insanlarımızın birebir hissiyatı paylaştığına, mevzuya ulusal davanın gerektirdiği hassasiyetle yaklaştığına eminim. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ekonomik potansiyelinin gerçek bir kalkınma atağına dönüştürülmesinde en değerli misyon sizlere düşmektedir.”
Kıbrıs Türkünün refahı ve geleceği kelam konusu olduğunda kendilerini muhakkak kalıplara sıkıştırma ve mazeret üretme lükslerinin olmadığına işaret eden Oktay, Kıbrıslı Türklerin yabancı yatırımcıdan, yabancı sermayeden ve dünyaya açılmaktan korkmaması gerektiğini söyledi.
DOĞU AKDENİZ
Türkiye-KKTC Ticaret Odası eş liderlerinin yalnızca Türkiye ile değil üçüncü ülkeler ile de ortak yatırımlar ve iş yapma imkanlarının takipçisi olması gerektiğini anlatan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, şunları kaydetti:
“Türkiye, Kıbrıs Türkünün Ada’daki siyasi, ekonomik ve ahdi tüm haklarını sonuna kadar muhafazaya kararlıdır ve muktedirdir. Doğu Akdeniz’de hem kendi kıta sahanlığımızdaki hak ve çıkarlarımızı, hem de Kıbrıs Adası etrafında KKKTC’nin hak ve çıkarlarını korumak için her türlü adımı atmaktan çekinmeyeceğiz. Bölgede Türkiye’nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin yasal hakları hilafına adım atanlar, Türkiye’yi yok saymaya kalkışanlar, emellerine asla ulaşamayacaklardır. Birinci sondaj gemimiz Fatih’in faaliyetleri ve yeni sondaj gemimiz Yavuz’un çalışma alanına gerçek yola çıkması, bu bahisteki kararlılığımızın göstergesidir. Bizler bu kararlılıkla faaliyetlerimizi sürdürmeye devam edeceğiz.
İhtilaflar yerine iş birliğini geliştirmesi gereken güç kaynaklarının, milletlerarası hukuka uygun ve adil bir biçimde paylaşıldığı sürece bölgede barış, istikrar ve refah aracına dönüşeceğine inancımız tamdır. Bu hislerle, konferansın Kuzey Kıbrıs iktisadının kendi ayakları üzerinde durmasına katkı sağlaması iş insanlarının birlikte dünyaya açılmasına vesile olmasını diliyorum, Kıbrıs Barış Harekatı’ndan sonra iktisadın güçlenmesi için riskler alan ve sonlu imkanlarla Kıbrıs Türkünün ekonomik dirilişi için uğraş eden, Kıbrıs Türk Ticaret Odası mensuplarına teşekkür ediyor, ebediyete intikal eden iş insanlarını rahmetle anıyorum.”