Gümrükçüoğlu, Lider Yardımcısı Sümeyye Erdoğan Bayraktar’ın da iştirakiyle derneğin genel merkezinde basın toplantısı düzenleyerek, toplumsal medya başta olmak üzere farklı mecralarda yürütülen karalama kampanyası ve tezlere karşılık verdi.
Derneğin kurduğundan beri pek çok kere haksız tenkit ve ithamlara maruz kaldığını lakin her kezinde tartışmanın tarafı olmaktan kaçınıp yanıt vermek yerine çalışmalarına odaklandığını belirten Gümrükçüoğlu, kırgınlıklara, ayrılıklara sebep olmak, kardeş bildikleri beşerlerle cedelleşmek için bunu yapmadıklarını lakin gelinen noktada, sessiz kaldıkça bilgi kirliliğinin arttığına ve algıların hakikati örttüğünü şahit olduklarını söyledi.
Gümrükçüoğlu, gelinen noktada, kurumlarına isnat edilen haksız ithamları, KADEM’e, KADEM’e gönül vermiş üyelere, bu ülke topraklarında toplumsal sistemi inşa etmek için birbirlerinin velisi olarak emek vermiş ve vermekte olan bütün bayan ve erkeklere saygısızlık olarak addettikleri için bu açıklamayı yapma gereği duyduklarını aktardı.
Dernek binasına fahiş kiralar ödendiği tarafındaki teze ait Gümrükçüoğlu, binanın KADEM Vakfı’nın mülkü olduğunu, Vakfa yapılan bağışlarla, özel bir şahıstan satın alındığını, kamudan tahsisli olmadığını, tapu kayıtlarının açık ve ortada olduğunu belirterek, argümanlardaki üzere rastgele bir kiranın kelam konusu olmadığını kaydetti.
Gümrükçüoğlu, genel olarak KADEM’in de her STK üzere özel bağışlarla ayakta durduğunu, derneğin masraflarının Dernekler Masası tarafından, Vakfın masraflarının ise Vakıflar Genel Müdürlüğünce denetlendiğini, buna karşın kendi inisiyatifleriyle bağımsız denetçi marifetiyle de dernek ve vakfı rutin olarak kontrole tabi tuttuklarını vurgulayarak, “Alnımız açık yüzümüz ak.” dedi.
Bir öteki savın da KADEM’in birtakım memleketler arası vakıflar tarafından fonlandığı olduğunu belirten Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, “KADEM hiçbir milletlerarası vakıftan fon almamıştır. Bu türlü bir müracaatta da bulunmamıştır. Lakin ülkemizde son derece rahat halde çalışmalar yürüten pek çok vakıf bu çeşit milletlerarası vakıflardan fonlandığı halde onların mercek altına değil de KADEM’i öne sürüp güya KADEM’in bu türlü bir fonu varmış üzere ortaya sürmek hatta ve hatta KADEM’in kaynağını ‘Soros’ tabiriyle bir ortada zikretmek bir iftiradır.” formunda konuştu.
Kendilerinin de tüm STK’lar üzere proje yazıp istekli toplumsal hizmetlerine finansman sağlamaya çalıştıklarını, bu çerçevede, Dışişleri Bakanlığına bağlı Avrupa Birliği Başkanlığının açmış olduğu AB programlarının hibelerine başvurduklarını belirten Gümrükçüoğlu, bu kapsamda birtakım projelerinin kabul edildiğini, kimilerinin ise edilmediğini lisana getirdi.
Gümrükçüoğlu, bu müracaatların da herkese açık, rekabet temelli, hesap verilebilir, kıymetlendirme ve denetleme evreleri şeffaf yürüyen süreçler olduğuna işaret ederek, Avrupa Birliği tarafından Türkiye’ye sağlanmış olan kaynaklar kapsamında bayanın siyasete ve iktisada kattığı yarar, mülteci bayanların topluma entegrasyonu üzere projelerinin kabul gördüğünü, sonuçta kendi gündemlerine uygun projelere başvurduklarını ve projelerin oluşturulması, paydaşların ve çıktıların belirlenmesi üzere bütün süreçleri kendilerinin yönettiklerini söyledi.
“BEKLENTİMİZ KADIN-ERKEN ROLLERİNİN BİR TARAFA ZİYAN VERMEYECEK HALDE TESİS EDİLMESİ”
KADEM Lideri Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, bir öbür bahsin da toplumsal cinsiyet sorunu olduğuna dikkati çekerek, bu alanda da önemli bir kavram düzensizliği bulunduğunu lisana getirdi.
Cinsiyetin, bayan ve erkeğe işaret ettiğini, üçüncü bir cins olmadığını, toplumsal cinsiyetin ise literatürde, bayan ve erkeğe kültürlerin, toplumların yüklediği rol ve misyonları söz etmek için kullanıldığını, bu rollerin de toplumdan topluma değişebildiğini, bu rollerin dağılımının, her vakit adil ve insan onuruna yakışacak halde cereyan etmediğini aktaran Gümrükçüoğlu, toplumsal cinsiyetin bazen olumlu, bazen olumsuz yansımalarla karşılarına çıktığını, KADEM’in, bu rollerin bayana ya da erkeğe mağduriyet oluşturduğu durumlarda, kültürel dahi olsa karşı çıktığını vurguladı.
Toplumun kimi bölümlerinde tecavüze uğradıktan sonra, kelamda namusun temizlenmesi saikiyle öldürülen bayanların bu duruma örnek olduğunu tabir eden Gümrükçüoğlu, şöyle devam etti:
“Burada failin cezalandırılması yerine, mağdura bu bedeli ödetmek herkesin hem fikir olacağı toplumsal cinsiyetin olumsuz bir tezahürüdür. Bizler KADEM olarak bu tıp olumsuz sonuçlarla çabayı bir misyon biliyoruz. Burada bizim beklentimiz toplumsal cinsiyet adaleti gereği, bayan ve erkek rollerinin bir tarafa ziyan vermeyecek biçimde tesis edilmesidir. Ayrıyeten şuna da açıklık getirmek isterim ki insanların hukuk önünde eşit olduğu prensibi, herkesin hemfikir olduğu bir husustur. Lakin salt eşitlik bayan ve erkeğin yaratılıştan gelen farklılık ve zenginliklerine karşılık veremediği için bizler Toplumsal Cinsiyet Adaleti tanımlamasını tercih ettik ve bu kavramı literatürde daha görünür kılmaya çalıştık. Örneğin anne olan bir bayanın esnek çalışma saatleri hakkına sahip olarak çocuğuna vakit ayırabilmesi işte bu prensibin gereğidir.”
“EŞCİNSELLİK VE GİBİSİ AKIMLAR YARADILIŞA KARŞIT, SAPKIN EĞİLİMLERDİR”
Kadın ve erkek ortasındaki adaletin köklerinin Yaratıcının buyruk ve yasakları ile şekillendiğini, temellerinin şahsen Hazreti Peygamber tarafından atıldığını, kendilerinin buna inandıklarını belirten Gümrükçüoğlu, “Fakat bugün yaşadığımız sıkıntılar globalleşen çağdaş dünyanın sıkıntıları. Bunu görüyoruz. Bu nedenle bu problemlerle bizden daha evvel muhatap olmuş bayanların deneyimlerinden de faydalanmak durumunda olduğumuzu belirtmek isterim. Hasebiyle, ithamlara cevaben, açıkça tekrar ediyorum; ‘toplumsal cinsiyet’ derken eşcinselliği ya da cinsiyetsizleştirmeyi kastettiğimiz iması akla ziyan bir argümandır. Düzenlediğimiz eğitim ve projeler aracılığı ile gayret ettiğimiz bir mevzunun müsebbibi veyahut destekçisi olarak görülmek, en hafif tabirle insafsızlıktır.” tabirlerini kullandı.
Gümrükçüoğlu, burada duruşlarının çok net olduğunu belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Eşcinsellik ve gibisi akımlar yaradılışa ters, sapkın eğilimlerdir. Herkes insan haklarına sahiptir ve bu haklar korunmalıdır lakin bu sapkın eğilimler inancımıza ve kültürel kıymetlerimize büsbütün terstir. Bunu tartışmak bile bize nazaran abesle iştigaldir. Bunun yanında, bu cins eğilimlerin, jenerasyonun devamı, birey ve aile sıhhati açısından da çok sakıncalı sonuçlar doğurduğu ortadadır. Hasebiyle bu eğilimlerin toplumsal olarak görünür olmasına, teşvik edilmesine mutlaka karşıyız. Yeni bir cinsiyet üretmeye çalışmak, bunu yasal kılmak ve yaratılışı değiştirmeye yeltenmek kimsenin haddi değildir. Öte yandan literatürde kimi vakit bu tip eğilim ve yönelimlerin toplumsal cinsiyet kavramı içine dahil edildiğini gösteren sözler vardır. Lakin bu kavramın bu kadar esnetilmesi, milletlerarası literatürde de eksiksiz bir halde kabul görmüş bir argüman değildir. Başka yandan bayandan ve erkekten beklenen rollerin dağılımını söz edecek daha güçlü bir kavram da ne yazık ki bulunmamaktadır. KADEM için toplumsal cinsiyet, yalnız ve yalnız bayan ve erkeğe toplumların yüklediği farklı vazife ve sorumlulukları söz eder. Münasebetiyle toplumsal cinsiyet eşcinsellik değildir.”
Basın toplantısında İstanbul Mukavelesi konusuna da değinen Gümrükçüoğlu, kontratın imzalandığı 2011’de KADEM’in şimdi kurulmadığını ve argümanların gerçeği yansıtmadığını söyledi.
Gümrükçüoğlu, memleketler arası kontratları devletlerin imzaladığını, KADEM’in de bir devlet kurumu olmadığını söz ederek, “İstanbul Kontratı alternatifsiz değildir, burada alternatifsiz olan kısım bayana şiddetle çabadır. Bu çabanın maddelerle uygulamaya taşınması gerekir. Bir STK olarak, bayana şiddet konusu çalışma alanlarımızdan biridir. Bu alanda devletin hukuku neyse ona nazaran hareket etmek, o hukuksal düzenlemenin uygulamadaki olumlu ve olumsuz taraflarını da raporlandırmak çok olağan bir durum. İstanbul Mukavelesi’nin de bizi ilgilendiren şiddet boyutuyla ilgili bir çalıştay yaptık. Burada emelimiz mukavelenin uygulamadaki kahırlarını tespit etmek ve tekliflerimizi sunmaktı.” diye konuştu.
Şiddetin dünyanın her yerinde, her çağda ve toplumda, bayan, erkek, çocuk, her kesitinde yaşanan bir sorun olduğunu lisana getiren Gümrükçüoğlu, birinci kampanyalarından beri “Herkese karşı her türlü şiddete son” dediklerini aktardı.
6284 SAYILI KANUN
6284 sayılı kanuna yönelik gündem edilen tezlere da değinen Gümrükçüoğlu, KADEM’e istinat edilen ithamın, “Kadının bir cümlesiyle kocaları konutundan ediyorsunuz, aileleri yıkıyorsunuz.” biçiminde olduğunu lakin bu kanun da KADEM’in kuruluşundan evvel yürürlüğe girdiğini bu kanunda rastgele bir dahillerinin olmadığını kaydetti.
Gümrükçüoğlu, kelam konusu kanunun uygulamalarında da suistimal edilen olaylar olabileceğini, bu noktada kendilerinin de yaptıkları çalışma ve toplantılarda tenkit ve tekliflerini vakit zaman paylaştıklarını, bundan sonra da bu suistimallerin önlenmesi için STK olarak ellerinden geleni yapmaya devam edeceklerini aktardı.
Burada en çok eleştirilen konulardan birinin önlem kararı olduğunu lisana getiren Gümrükçüoğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bu karar şiddet failinin mağdura yaklaşamaması durumudur. Kanundaki bu önleme olan itiraz, konuttan uzaklaştırılan kişinin şiddetini daha da arttıracağı argümanıdır. Bunu örnekleyen olayların olması da mümkündür ancak bu durum, şiddet gören birinin kendisini döven bireyle tıpkı ortamı paylaşarak şiddet görmeye devam etmek zorunda bırakılmasının açıklaması olamaz. Nasıl ki karşılıksız çek olaylarından ötürü ‘Çek kanunu iptal edilsin’ demiyorsak, 6284’ün de iptalini konuşacağımıza uygulamadaki aksaklıkları gidermek yahut güzelleştirilmesini gündemimize almak daha ehemmiyettedir.”
“Kadının beyanı” konusuna da değinen Gümrükçüoğlu, kanıt arama süreçlerinin pek çok can kaybına sebep olduğunu, bu nedenle 6284 sayılı kanun düzenlenirken önlem kararı verilebilmesi için beyanın kâfi kabul edildiğini lisana getirerek, “Burada değerli olan şu ki, bayanın beyanının temel alındığı yer yalnızca şiddetle ilgili önlem kararındadır. Failin karar giymesi için yeniden kanıt aranıyor, yeniden ispat gerekecek. Yani, bir bayan ‘eşim beni dövüyor’ dedi diye hiçbir eş mahpusa girmiyor. Yalnızca bu beyanla giremez, bu beyan yalnızca akut bir önlem olarak mağduru failden uzaklaştırmadır.” dedi.
Bahsi geçen kanunun yalnızca bayanı değil, aile içi şiddete maruz kalan her bireyi koruduğunu aktaran Gümrükçüoğlu, 6284’le birlikte şiddetin arttığı tezinin bir kestirimden ibaret olduğunu, buna dair sağlıklı bir bilgi bulunmadığını kaydetti.
“ÖLDÜRESİYE DÖVMEK İNSANI İNSANLIKTAN ÇIKARAN BİR DURUMDUR”
KADEM Lideri Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, KADEM’in kamu spotlarına yönelik savlara ait de “Tüm erkekleri hayvanlara benzettiğimiz tezi var. Ne münasebet. Bayan da erkek de bizim inancımıza nazaran eşrefi mahlukattır. Bizim bu kamu spotunda hedeflediğimiz çok açık bir halde, tüm erkekler değil, bayana şiddet uygulayan erkeklerdir. Yani bu kamu spotu şiddetin ne kadar fecî bir fiil olduğunu göstermek için yapılmış bir analojidir ve evet eşine şiddet göstermek, öldüresiye dövmek insanı insanlıktan çıkaran bir durumdur. Odak noktamız o kamu spotunda buydu.” tabirlerini kullandı.
Gümrükçüoğlu, öte yandan erken yaşta evliliklere de değinerek, iki tarafın isteğiyle erken yaşta kurulmuş ailelerin de toplumun bir gerçeği olduğunu aktardı.
Bu ailelerin erkeklerine, tecavüzcülerle birebir unsurdan ceza verilmesinin adil olmadığını, bu noktada itirazların odak noktasının gerçek mağdurların yanında istismarcıların da af kapsamına dahil edilip dışarı çıkma ihtimali olduğunu lisana getiren Gümrükçüoğlu, bu tehlikeyi büsbütün ortadan kaldıracak yeni bir af tasarısına ve çalışmaya dayanak vereceklerini kaydetti.
Öte yandan nafaka konusunda da erkeğin de bayanın da mağdur olmayacağı halde yargının daha fazla inisiyatif almasını yahut alamıyorsa da azamî evlilik müddetince bir düzenleme yapılmasını teklif ettiklerini hatırlatan Gümrükçüoğlu, haklarında “Yeşil feministler” biçiminde bir yakıştırma olduğuna da değinerek, feminizme nazaran konumlanmadıklarını aktardı.
Gümrükçüoğlu, ağır bir çalışma atmosferinin içinde bir yandan da pek çok haksız ithamla başa çıkmak durumunda olduklarını söz ederek, “Şu hususta önemli bir tutarsızlıkla karşı karşıyayız. KADEM yalnızca bir STK olmasına karşın az çok alanımıza giren pek çok bahiste, yapılan her düzenlemede bizden otoriteymişiz üzere daima bir açıklama yapmamız, sıkıntılara müdahil olmamız üzere bir beklenti var. Ancak öte yandan da çalıştığımız alanlara bakanlar ‘KADEM niçin her yerde?’ diye bir tenkit de alıyoruz. Bunların ikisinin tıpkı anda hakkımızda konuşulması da takdir edersiniz ki hakkaniyetten uzak bir durum.” değerlendirmesinde bulundu.
Dr. Gümrükçüoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ortada hiçbir haklı münasebet yokken bir çatışma, kaos ortamı oluşturulmaya çalışılıyor. Yapay gündemlerle bayan erkek çatışması yaratılıyor ve KADEM, bunun tarafı yapılmak isteniyor. Meğer tekraren tabir ettiğimiz üzere bayan ve erkek birbirini tamamlayan iki cinstir. Ortalarındaki bağın adalet, merhamet, sevgi, hürmet üzere çok temel bedellere dayandırılması gerekir. KADEM bayan erkek ortasındaki bağlantıyı çatışma temelli değerlendirmeyen bir üslubu benimsemiştir. İnandıklarımızın uğraşını verirken, kendi alanımızdaki bahislerde, samimi, halis niyetli herkesle, bundan evvel de olduğu üzere, bundan sonra da oturup konuşmaya açığız.”