Geçen yılın haziran ayında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçen ve temmuz ayında bu sistemdeki birinci kabineyi kurduktan sonra büyük bir kur saldırısına maruz kalan Türkiye, her türlü olumsuz algı operasyonlarına karşın, attığı adımların karşılığını almaya başladı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın liderliğinde, bilhassa mayıs ayı içerisinde alınan kararlarla yatırımcıların Türkiye’ye inancı arttı. Başta swap uygulamaları olmak üzere proaktif bir idare izleyen ve kendi tabiriyle “Piyasa ile arbede etmeyiz ancak anahtarı da vermeyiz” prensibiyle hareket eden Bakan Albayrak ve takımı, piyasanın gerisinden gitmeyen bilakis problemleri yanlışsız teşhis edip tahlil üreten anlayışlarıyla, mayısta Türkiye’nin olumlu ayrışmasını sağladı.
EN FAZLA YÜKSELİŞ TL’DE
Sabah’tan Oktay Özdabakoğlu’nun haberine nazaran; karşılık oranlarının düzenlenmesinden, fonların portföy dağılımının değiştirilmesine, döviz alım satımlarında yeni uygulamadan karşılık düzenlemesine kadar alınan tüm tedbirler piyasada karşılığını buldu. TL, global piyasalarda dolar endeksinin yüzde 1’e yakın kıymet kazandığı geçen hafta, yüzde 4.1 ile dolar karşısında en fazla yükselen para ünitesi oldu. 6.2 TL’nin görüldüğü 9 Mayıs’tan bu yana dolardaki düşüş yüzde 5.8’e ulaştı. Dolar geçen hafta 5.85 TL’nin altına inerek 5 haftanın en düşük düzeyine geriledi.
BORSA GETİRİDE DÜNYA LİDERİ
Sermaye Piyasası Heyeti ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın fonların portföyünde yaptığı değişiklik, borsayı geçen hafta coşturdu. Borsa İstanbul’da endeks geçen hafta yüzde 5.25 yükseldi. Son bir haftada dünyanın en fazla yükselen piyasası olan Borsa İstanbul 22 Mayıs’tan bu yana ise yüzde 8.3 kıymet kazandı. Bu süreçte şirketlerin pahası 57 milyar TL artarak 776 milyara çıktı. Geçen ay SPK standart fonların yüzde 10’unun, Hazine ise BES’te devlet katsının yüzde 10’unun borsada değerlendirmesi kaidesini getirmişti.
FAİZ % 25’İN ALTINA GERİLEDİ
2 yıllık tahvilin faizi 1.7 puan düşerek yüzde 24.4’e indi. Türkiye’ye ait olumlu algı risk primine de yansıdı. 5 yıllık CDS’ler yüzde 6.7 düşerek 486.9 dolara indi. Yabancı yatırımcılar tahvil-bonoda 2 ay sonra birinci kere net alıcı oldu. Hazine, BDDK ve Merkez Bankası’nın, spekülatif kur talebini önlemek için attığı adımlar da meyvelerini vermeye başladı. TL mevduat bir haftada 15 milyar lira artarak 1 trilyon 42 milyara çıkarken, döviz hesaplarındaki artış yavaşladı. DTH’lar 15 günde yalnızca 200 milyon dolar arttı. Döviz rezervi de bir haftada 1.3 milyar dolar yükseldi.
9 MAYIS
1 hafta vadeli repo ihalelerine orta veren Merkez Bankası, Türk Lirası zarurî karşılıkların döviz cinsinden tesis edilebilmesi imkânı azami oranını yüzde 40’tan 30’a indirip, yabancı para mecburî karşılık oranlarını tüm vade dilimlerinde 100 baz puan artırdı.
15 MAYIS
Döviz alım satımlarında BSMV binde 1 olarak belirlendi.
23 MAYIS
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, İVME (İleri, Verimli, Ulusal Endüstri) Finansman Paketi’ni açıkladı. Üç ana faaliyet alanına üç kamu bankasının iştirakiyle yıl sonuna kadar 30 milyar liralık finansman sağlayacak paket yerli ve ulusal üretimi destekleyerek stratejik alanlarda dış ticaret açığını aşağı çekecek.
21 MAYIS
BDDK gerçek şahısların 100 bin dolar üzeri döviz alımlarında dövizin hesaba transferine 1 iş günü valör uygulaması koydu. Merkez Bankası 9 Mayıs’ta orta verdiği siyaset faizi olan haftalık repo ihalesine tekrar başladı ve 150 baz puanlık sıkılaştırmayı geri çekmiş oldu.
27 MAYIS
Merkez Bankası yabancı para zarurî karşılık oranlarını tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırarak dolarizasyonu caydırmayı amaçlayan bir adım daha attı. Kelam konusu değişiklik ile piyasadan yaklaşık 4.2 milyar dolar likidite çekilmesi hedeflendi.
28 MAYIS
Sermaye Piyasası Şurası standart fonların yüzde borsada, para piyasası fonlarının yüzde 25’inin DİBS’te kıymetlendirilmesi kararı aldı.
29 MAYIS
Hazine ve Maliye Bakanlığı BES’te devlet katkısının yüzde 10’unun borsada kıymetlendirilmesi koşulunu getirdi.
POZİTİF SENARYO 2. YARIDA GÜÇLENECEK
Hafta içerisinde açıklanan büyüme sayıları Türkiye’nin teknik resesyondan çıktığını ortaya koyarken, yıllık bazda daralmanın ikinci çeyrekte durması, büyüme trendinin ise üçüncü çeyrekte başlaması bekleniyor. Enflasyonda bilhassa haziran sonrasında hızlanacak düşüş ile birlikte faizde de sert bir gerilemenin yaşanacağını belirten analistler, cari açık sorunu kalmayan Türkiye’nin, jeopolitik risklerin de azalması ile birlikte yatırımcının ilgi odağı haline geleceği görüşünde. Risklere karşı dayanıklılığını koruyan bankacılık dalı ve borçluluk oranları düşen gerçek bölüm itici güç olacak.