Meksika Senatosu, 1994’te yürürlüğe giren lakin ABD Lideri Donald Trump tarafından değiştirilmesi için müzakereye açılan Kuzey Amerika Hür Ticaret Mutabakatı’nın (NAFTA) yerini alan USMCA’yı oy çoğunluğuyla kabul etti.
Meksika Devlet Lideri Andres Manuel Lopez Obrador, senatonun mutabakata verdiği dayanağı “çok yeterli haber” olarak niteleyerek, “Bu mutabakat Meksika’da yabancı yatırım manasına geliyor, Meksika’da iş manasına geliyor. ABD’de ürettiğimiz malların garanti altına alınması manasına geliyor.” sözlerini kullandı.
ABD Lideri Donald Trump, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Obrador’u tebrik ederek muahedeyi onaylama sırasının ABD Kongresinde olduğunu söyledi.
NAFTA yerini USMCA’ya bırakıyor
1994’ten bu yana yürürlükte olan ve Trump’ın talebiyle Ağustos 2017’de yine müzakereye açılan NAFTA, yaklaşık 1,5 yıl süren sert pazarlıkların akabinde değerli değişikliklere uğramıştı.
Washington’dan gelen talep sonrası USMCA olarak isimlendirilen yeni mutabakat, ABD Lideri Trump, Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve eski Meksika Devlet Lideri Enrique Pena Nieto tarafından Kasım 2018’de Arjantin’deki G20 Tepesi’nde imzalanmıştı.
Trudeau dahil olmak üzere birçok kişi tarafından “Yeni NAFTA” yahut “NAFTA 2.0” formunda nitelenen muahede, bütün taraf ülkelerin parlamentolarınca onaylanması halinde yürürlüğe girebilecek.
USMCA’nın NAFTA’dan farkları
Anlaşmanın, NAFTA’dan araba dalını, süt eserlerini, fikri mülkiyet haklarını ve geçerlilik mühletini ilgilendiren 4 temel farkı bulunuyor.
Bu farklar ortasında özgür ticaret için en büyük ve olumsuz etkiyi, araba bölümüne getirilen daha yüksek vergi standartlarının yaratacağı belirtiliyor.
USMCA çerçevesindeki yeni kurallara nazaran, araba ticaretinin üye ülkeler ortasında “sıfır gümrük vergisi” ile yapılabilmesi için kesimlerinin en az yüzde 75’inin Kuzey Amerika kıtasında üretilmesi gerekiyor. ABD’nin, NAFTA’da yüzde 62,5 olan bu oranın yükseltilmesini Meksika’ya Çin, Japonya ve Güney Kore’den gelen araba modüllerini kısıtlamak gerekçesiyle istediği biliniyor.
Sıfır gümrük vergisine ait yeni düzenleme, ayrıyeten araba modüllerinin yüzde 40 ila 45’inin saatte en az 16 dolar fiyat ödenen personellerce yapılmasını kaide koşuyor.
Bu iki kuralın, yalnızca Meksika’nın otomotiv kesimine ziyan vermekle kalmayıp tüm kıtada araba fiyatlarını yükseltmesi bekleniyor. Fiyatlardaki artışın ise talebi düşürmek suretiyle otomotiv dalının aleyhine işleyeceği tabir ediliyor.
Öte yandan NAFTA’nın bilakis müddet hududu da bulunan USMCA, üye ülkeler tarafından 6 yılda bir gözden geçirilebilecek ve uzatılmaması halinde yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 16 yıl içerisinde iptal olacak.