İstanbul’da deniz ihtisas mahkemesi olarak misyon yapan İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesindeki duruşmaya, yalıya çarpmanın sonlu sorumluluk olarak kabul edilmesini isteyen davacı geminin sahibini temsilen avukat Metin Uğur Aytekin ve geminin çarptığı yalının davalı sahiplerini temsilen de avukat Erdal Gökçe katıldı.
Duruşmada “sınırlı sorumluluk” tespitiyle ilgili belgenin gönderildiği eksperlerin raporlarını hazırladıkları ve mahkemeye sundukları belirtilirken, raporda, “geminin yalıya çarpması olayının kasıtla ya da pervasız bir davranışla gerçekleşmediği, hasebiyle davacının 1976 tarihli Londra Konvansiyonu uyarınca sorumluluk sonlandırma hakkının bulunduğu” tespitinin yapıldığı aktarıldı.
Bilirkişi raporuna karşı beyanı alınan davacı avukatı Aytekin, uzman raporunda müvekkilinin sorumluluğunun sınırlandırılabileceğinin yazıldığına dikkati çekerek, sorumluluk ölçüsünde aleyhe konular istikametinden itirazda bulunduklarını bildirdi.
Aytekin, sorumluluk ölçüsünün kullanılması ve yalı imalinde yapılan masraflar ile ödenen bedellerin belirlenebilmesi için ayrıyeten bankada fon tesis edilmesini de talep etti.
Davalı yalı sahiplerinin avukatı Gökçe ise sorumluluğun sonlandırılacağı görüşüne itiraz ettiklerini kaydederek, “Bilirkişinin yaptığı hesap, bizim bildirdiğimiz hesaba paraleldir. Gemi sahibinin sonlu sorumluluktan yararlanıp yararlanmayacağı konusunda ek eksper raporu alınmalıdır.” sözünü kullandı.
Davayı karara bağlayan mahkeme heyeti, ziyandan ötürü davacının sorumluluğunun 187 milyon 432 bin 506 lira olduğunu, olay tarihinden bu güne kadar işleyen 18 milyon 671 bin 358 liralık faiziyle birlikte sayının toplam 206 milyon 103 bin 865 lirayla sonlandırılmasına hükmetti.
Bu paranın kullanılabilmesi için fon tesis edilmesine de karar veren heyet, toplam fon fiyatı olan 206 milyon 103 bin 865 liranın, davacı tarafından mahkeme ismine Vakıfbank’ta açılacak hesaba yatırılması, üçer aylık vadelerle en yüksek faiz işletilecek formda nemalandırılması kararı de kurdu.
– Tespit edilen ziyan ve tazminat ölçüsü fondan çekilecek
Mahkemenin verdiği bu sorumluluk ölçüsünün, gemi sahibinin hudutlu sorumluluk kapsamında ödeyeceği en yüksek ölçü olduğu belirtilirken, mahkeme heyeti lideri, sorumluluk ölçüsünün dolar yahut avro üzerinden belirlememesine ait, “Herkesin ulusal parası var. Dolar için bir sebep gösterilemez.” sözünü kullandı.
Vakıfbank’a yatırılacak ölçünün banka hesabında bekletileceği, yine imal çalışmaları devam eden yalının hasar ve tazminat ölçülerinin belirlenmesinden sonra, belirlenecek ölçü üzerinden fondan para çekimi yapılacağı öğrenildi.
– Olay
İstanbul Boğazı’nda 7 Nisan 2018’de Malta bayraklı “Vitaspirit” isimli gemi, Kanlıca önlerinde gemi makinesinin büsbütün durması nedeniyle Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı’na çarpmış, kazanın akabinde yalıda büyük çapta hasar oluşmuştu.
Gemi sahibi firmanın avukatı Prof. Dr. Fehmi Ülgener, gemiye konulan 50 milyon dolarlık ihtiyati haciz kararına itiraz ederek, ölçünün düşürülmesini istemişti. Mahkeme de itiraz üzerine yalının uğradığı ziyanla ilgili uzman incelemesi yapılmasına karar vermiş ve duruşmanın 11 Temmuz’da yapılmasına karar vermişti.
Ahırkapı açıklarında hareket etmesine müsaade verilmeyen gemi için, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü de gemiyi kurtarma bedeli olarak belirlediği 5 milyon 231 bin dolar için icra takibi başlatmıştı. Başvurulan mahkeme, gemideki 62 bin ton dökme arpaya haciz koydurtmuştu.
Gemi kazasının akabinde hasar gören Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı’nın yine imal çalışmaları 9 Mayıs 2018’de başlamıştı. Yalının büsbütün yıkılmaması için “askılama” denilen bir süreç yapılmıştı.
Vitaspirit isimli gemi, sahibinin 50 milyon dolarlık ihtiyati haciz ölçüsü ödemesi ve yalı sahipleriyle protokol imzalaması sonrası tıpkı yılın Temmuz ayında Türkiye’den ayrılmıştı. Gemi sahibinin Kıyı Emniyet Müdürlüğünün kurtarma bedeli olarak belirlediği 5 milyon 231 bin dolarlık teminat ölçüsünü da yatırdığı ve mahkemeye sunulan uzman raporunda, yalının uğradığı zararın, ihtiyati haciz ölçüsü olarak belirlenen 50 milyon dolar altında olduğunun tespit edildiği kaydedilmişti.