FETÖ’nün hain darbe teşebbüsünün 3. yılında bir kere daha Meclis’in ortaya koyduğu çaba hafızalardaki yerini koruyor.
TBMM, FETÖ’nün 15 Temmuz 2016 yılındaki başarısız darbe teşebbüsüne karşı bütün dünyaya demokrasi dersi verdi. O gün Meclis’te yaşananlar, parlamento liderinden milletvekillerine, Meclis çalışanlarından parlamento muhabirlerine kadar herkesin ulusal iradeyi muhafaza ismine büyük bir fedakarlık yaptığını gösteriyor.
Darbe teşebbüsünden bir gün evvel 14 Temmuz’u 15 Temmuz’a bağlayan gecede her vakit olduğu üzere çalışmalarını sürdüren milletvekilleri, saat 02.24’e kadar mesai yaparak 75 unsurluk yatırım ortamının güzelleştirilmesine ait tasarıyı görüşüyordu. Milletvekilleri, tasarının sona ermemesi ihtimaline karşılık 15 Temmuz Cuma günü de çalışma kararı almıştı.
Tasarını perşembe günü tamamlanması üzerine Müşavere Konseyinin teklifiyle daha evvel alınmış 15 Temmuz günkü çalışma kararı kaldırılmıştı.
Siyasi partiler ortasında uzlaşma sağlanamamış olsaydı, darbe teşebbüsünün püskürtmesi ile ikinci sefer Gazi unvanı alan Meclis’te tahminen de daha ağır bir tablo ortaya çıkacaktı.
FETÖ’NÜN BUYRUĞUYLA UÇAKLAR ALÇAK UÇUŞ YAPMAYA BAŞLADI
TBMM Genel Heyeti, 14 Temmuz Perşembe günü olağan yasama çalışmasını tamamlarken, 15 Temmuz Cuma günü harika gelişmelere de şahitlik etti.
FETÖ mensupları dış güçlerden aldıkları takviyeyle kirli emellerini hayata geçirmek için saat 21.30 sıralarında Başşehir semalarında alçak uçuş gerçekleştirdi. Bu olanlar karşısında Türk halkı üzere AK Parti milletvekilleri de neler olduğunu anlamaya çalıştı.
Sosyal medyaya yansıyanlar, görüşme ve istişarelerin sonunda darbe teşebbüsün olduğunun anlaşılması üzerine nasıl bir hal konulacağı sorusu sorulmaya başlandı.
Bazı milletvekilleri parti genel merkezine, kimileri kent merkezine giderek halkla birlikte darbecilere karşı çaba etmeyi önerse de TBMM’ye gidilmesi kararı alındı.
Tarihi gecede saat 21.30’a kadar makamında çalışan periyodun TBMM Lideri İsmail Kahraman ise Meclis’ten ayrılıp konutuna ulaştıktan bir mühlet sonra milletvekilli arkadaşları üzere darbe teşebbüsünden haberdar oldu.
MİLLETVEKİLLERİ MECLİS’TE TOPLANDI
Darbenin anlaşılmasından sonra AK Parti Ankara Milletvekilleri Ahmet Gündoğdu, Aydın Ünal, Jülide Sarıeroğlu, Lütfiye Selva Çam, AK Parti Trabzon Milletvekili Ayşe Sula Köseoğlu, AK Parti Aksaray Milletvekili İlknur İnceöz, AK Parti Malatya Milletvekili Mustafa Şahin, AK Parti Ardahan Milletvekili Orhan Atalay, AK Parti Düzce Milletvekili Ayşe Keşir, AK Parti Balıkesir Milletvekili Sema Kırcı ve AK Parti Bursa Milletvekili Bennur Karaburun, Meclise birinci gelen milletvekilleri olarak TBMM Yönetim Amiri Gündoğdu’nun makam odasında bir ortaya geldi.
Millet iradesiyle iktidara gelen AK Parti’yi devirmek emeliyle yapılan darbe teşebbüsüne muhalefet partilerine mensup milletvekilleri de kayıtsız kalmayarak Meclise geldi.
15 Temmuz gecesi 80’i AK Parti’li, 16’sı CHP’li ve 10’u MHP’li olmak üzere toplam 106 milletvekili Meclis’e gelerek darbeye karşı tutum ortaya koydu. Meclis, moloz yığınları ve mermi kovanları ortasında “demokrasi mesaisini” sürdürerek darbecilere geçit vermedi.
Meclis Genel Heyetinde, Cumhuriyet tarihinin değerli olaylarından biri daha yaşandı. 12 Mart 1971 günü saat 15:00’te birinci kez bir darbe muhtırasının okunmasına şahit olan Meclis’te bu sefer ulusal irade hakim olarak darbeye “dur” dedi.
Halkın iradesi ile seçilen milletvekilleri, 1971 yılındaki üzere darbe teşebbüsünün başarılı olmasına müsaade vermeyerek bombalara karşı adeta canlı kalkan görevi üstlendi.
Milletvekili arkadaşları ile tıpkı hissiyatı paylaşan Meclis Lideri Kahraman saat 23.26’da TBMM’ye gelerek, darbecilere karşı Genel Şuranın açılması talimatını verdi.
Milli irade birinci kere yalnızca Meclis’te değil, Çankaya Köşkü’nde de tecelli etti. 1971 Muhtırasında devrin Başbakanı Süleyman Demirel’in telefonlarına yanıt vermeyen Çankaya Köşkü’nde bu sefer bir kriz masası kurulmuştu. Meclis Lideri Kahraman saat 23.45’te Çankaya Köşkü’ne gitti. Oradaki istişarelerin tamamlanmasından sonra Meclis Lideri saat 01.20’de tekrar parlamentoya döndü.
Kahraman, başta muhalefet milletvekilleri olmak üzere o gece Genel Heyette bulunan bütün milletvekillerini “demokrasi öpücüğü” ile karşıladı. 1971 yılında okunan muhtıranın estirdiği soğukluğa tanıklık etmiş Meclis “demokrasi öpücüğü” ile darbecilere karşılık verdi.
AK Parti Düzce Milletvekili Ayşe Keşir, basın mensuplarının gelmesini beklemeden cep telefonundan yaptığı “FaceTime” yayınıyla, Meclis’te olup bitenleri dışarıya aktaran birinci kişi oldu ve gazetecilik görevini üstlendi.
Kimi milletvekili de ailesini de yanına alarak atılan bombalara karşın Meclis’e koştu. AK Parti Hatay Milletvekili Hacı Bayram Türkoğlu, eşi ve kızıyla, Meclisin Dikmen kapısından içeri girerken bombaların maksadı oldu ve hastaneye kaldırıldı.
GENEL ŞURADA DARBEYE MEYDAN OKUNDU
Dönemin TBMM Lideri İsmail Kahraman başkanlığında açılan Genel Konseyde, farklı partilerden milletvekilleri FETÖ’nün bombardımanı altında tek ses oldu.
Genel Şura tekrar açılmıştı fakat bu seferki gündem başkalarından çok farklı oldu. Yalnızca gündem değil, milletvekillerinin kılık kıyafeti de farklı oldu. Siyah ve lacivert üzere koyu renkli kadro elbiselerle Genel Şuraya gelen milletvekilleri bu gece üstlerini değiştirmeye fırsat bulamadı. Milletvekilerinin bir kısım tişörtle gelmek durumunda kaldı.
Meclis her açıdan birincisi yaşıyordu, o denli ki Katip Üyeler Sema Kırcı ile Ömer Serdar Başkanlık Divanına hakikat yöneldiğinde, Kahraman, Katip Üyeler yerine AK Parti, CHP ve MHP küme başkanvekillerinin divana oturmasını istedi. Kahraman’ın bu daveti üzerine CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel hiç düşünmeden Divanda oturmak için hareketlendi lakin Özel, tişörtle gelmiş ve üzerinde ceket yoktu. Özel, AK Parti’li Ahmet Gündoğdu’nun verdiği ceketle Katip Üyelerin yerine otururken “Milli görüş ceketini bana da giydirdiniz sonunda.” diye arkadaşlarına takıldı. Ulusal iradenin coşkusu o gece her şeyin önüne geçti. Milletvekilleri her şey bir tarafa bırakılarak yalnızca darbenin bertaraf edilmesine odaklandı.
Meclis Genel Şurası o gece parlamento muhabirlerine de açılmıştı. Olağan koşullarda yalnızca mevcut milletvekillerinin girebildiği Genel Şuraya AA’nın da ortalarında bulunduğu kimi basın mensupları girmişti. Gazeteciler, orada olup bitenleri, milletvekillerinin konuşmalarını ve atılan bombaları haber merkezlerine göndererek kamuoyunu bilgilendiriyordu.
MECLİS BİRİNCİ SEFER BOMBALANDI
O gece Meclis birinci kez bombalanarak milletvekillerine ‘Meclisi terkedin’ iletisi verildi fakat ulusal iradenin temsilcileri, aldıkları emaneti teslim etmedi. Birinci bomba saat 02.33’de Dikmen Kapı’nın yanındaki bahçeye, ikinci bomba saat 03.20’de Başbakanlık Makam odasının yanındaki koridora atıldı. Genel Şurada toz ve dumana sebep olan bombaya karşı milletvekillerinden protesto sesi yükseldi. Ana Bina’ya atılan ikinci bombanın akabinde milletvekilleri saat 03.25’de sığınağa geçmek zorunda kalsalar da 8 dakika sonra CHP ve MHP kümesinin olduğu alana düşen üçüncü bombaya da tanıklık ettiler. Darbecilerin taarruzunda Meclis’te 18 kişiyi yaralandı, 11 milyon liranın üzerinde maddi hasar meydana geldi.
Tarihteki tek “gazi” meclis olan TBMM, FETÖ’nün darbe teşebbüsünde bu unvanı ikinci kere hak etti. Meclis, o gece millet iradesini gasbetmeye çalışan hain örgütün bombalarına, demokrasinin gür sesi ile karşılık verdi.
16 TEMMUZ SABAHI
TBMM, çalışmalarına orta vermeden devam etti, 16 Temmuz prestijiyle yaralarını sarmaya başladı. TBMM Lideri İsmail Kahraman’ın başkanlığında saat 17.00’de inanılmaz toplanan Yine Kurul’da sığınakta hazırlanan ve dört partinin ortaklaşa imzaladığı deklerasyon okundu. Başbakan Binali Yıldırım, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli ve HDP Küme Başkanvekili İdris Baluken yaptıkları konuşmalarla darbeye karşı tek ses oldular.
Dönemin Başbakan Binali Yıldırım, Meclis Genel Şurası’nda yaptığı konuşmada TBMM’nin 23 Nisan 1920 sonrasındaki en güç, en uzun ve en düşünceli gecesini yaşadığını belirterek, “İşgal kuvvetleri Polatlı’ya kadar gelmişlerdi ancak bu Meclise dokunamadılar, dokunmadılar. 1960’da darbe yapanlar, ulusal iradeye, Meclis ruhuna saldırsalar bile Meclisin vücuduna saldıramadılar. 12 Eylül cuntacıları Meclisi bombalamadılar. 28 Şubat darbecileri Meclise dokunmadılar lakin dün gece o denli canice, o denli alçakça, o denli pervasızca bir atak gerçekleşti ki millet iradesinin tecelli ettiği Meclisin hem ruhunu hem de vücudunu maksat aldılar. Bunlar asker değil, bunlar asker kılığında teröristlerdir, canilerdir.” değerlendirmesinde bulundu.
MHP Genel Lideri Bahçeli de bu hücumun, Türk askerinin içinden devşirilmiş, kandırılmış, aklı çelinmiş yahut buna çoktan teşne küçük bir küme tarafından icra edildiğini ve demokrasi uçurumdan döndüğünü vurguladı.
HDP Küme Başkanvekili İdris Baluken ise darbeyi kınayarak “Türkiye halkları, darbeye asla prim vermedi, boyun eğemedi, bundan sonra da asla boyun eğmeyecektir.” dedi.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da yaptığı konuşmada “Dün yaşadığımız olay direkt bir darbe teşebbüsüdür. Cumhuriyetimize, demokrasimize, tarihi birikimimize yapılmış açık bir hücumdur.” tabirlerini kullandı.
Darbeciler tarafından rehin alınan Genelkurmay Lideri Hulusi Akar’ın yanı sıra Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, Yargıtay Lideri İsmail Hakkı Cirit, Danıştay Lideri Zerrin Güngör, Danıştay Başsavcısı Halil Yılmaz, Askeri yargı mensupları ve üst seviye devlet adamları oturumu izlemek için dinleyici locasına gelerek millet iradesinin yanında oldukları iletisini verdiler.
ŞİMDİYE KADAR 176 YABANCI HEYET MECLİS’İ ZİYARET ETTİ
FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’daki hain darbe teşebbüsünden şimdiye kadar 176 yabancı heyet gelerek Meclis’i ziyaret etti. Gürcistan Başbakanı Giorgi Kvirikashvili 19 Temmuz’da TBMM’yi ziyaret eden birinci yabancı Başbakan oldu, akabinde 20 Temmuz’da İngiltere’nin Avrupa Birliği Bakanı Alan Duncan Meclis’e gelerek takviyesini sundu.
Kırgızistan Meclis Lideri Cinibay Tursunbekov 22 Temmuz’da, KKTC Başbakanı Hüseyin Özgürgün ve Kosova Kamu İdaresi Bakanı Yetenekli Yağcılar 27 Temmuz’da TBMM’ye gelerek geçmiş olsun dileklerini sundu.
ABD Genelkurmay Lideri Orgeneral Joseph Dunford da Genelkurmay Lideri Orgeneral Hulusi Akar ile 1 Ağustos’ta Meclise gelerek, TBMM Lideri İsmail Kahraman’ı ziyaret etti.
Avrupa Kurulu Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, Avrupa Parlamentosu Dış Alakalar Komitesi Lideri Elmar Brok ve AP Türkiye Raportörü Kati Piri, Avrupa Parlamentosu Lideri Martin Schulz, Avrupa Kurulu Parlamenter Meclisi Lideri Pedro Agramunt, Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi Periyot Lideri Marina Kaljurand’ın da ortalarında olduğu çok sayıda Avrupalı üst seviye yetkili ve temsilci Meclisi ziyaret etti.
Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, Pakistan Senatosu ve Ulusal Meclisi milletvekillerinden oluşan heyet, Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius, Moldova Başbakan Yardımcısı Andrei Galbur, Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Irak Kürt Bölgesel İdaresi Lideri Mesut Barzani, ABD Lider Yardımcısı Joe Biden, Slovakya Dışişleri Bakanı Miroslav Lajcak, Suudi Arabistan Kültür ve Enformasyon Bakanı Adel El Hureyfi, Danimarka Dışişleri Bakanı Kristian Jensen, Letonya Dışişleri Bakanı Edgars Rinkevics da Meclis’i yalnız bırakmayan isimler ortasında yer aldı.
Gelen heyetlere bombaların tesiriyle yıkılan yerlerden toplanan küçük kesimler da armağan edildi.
GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
FETÖ’nün hain darbe teşebbüsüne karşı çeşitli güvenlik tedbirleri alındı. 21 Temmuz’da birinci kere ilan edilen Harika hal (OHAL), aralıksız 7 kere uzatılarak 18 Nisan 2018’de kaldırıldı. Sığınaklar yine yapılarak kullanılabilir hale getirildi. Birtakım üst seviye yetkililer misyonundan alındı. Meclis giriş kapılarına antiterör gayeli, 80 santimetre yüksekliğinde 27 santimetre çapında road blockerlar konuldu. Tüm ziyaretçilerin kaydı Randevu Takip Sistemi üzerinden yapılarak GBT sorguları otomatik gerçekleştirilmeye başlandı. Teknoloji Takviyeli Güvenlik Sistemine geçildi.
TBMM Genel Şurası’nda 15 Temmuz “Demokrasi ve Ulusal Birlik Günü” ismi altında resmi tatil ilan edildi. Ayrıyeten AK Parti Burdur Milletvekili Reşat Petek başkanlığında 15 Temmuz Darbe teşebbüsünü araştırma komitesi kurularak birçok kişinin bilgisine başvuruldu.
Meclisin Dikmen girişinde bombanın tesiriyle oluşan çukur, çadır ile kapatılarak müdafaaya alındı. Yanan, kırılan ve devrilen ağaçlar olduğu yerde bırakılarak ziyaretçilere açıldı. Meclis Yerleşkesinin ön tarafına 15 Temmuz anıtı yapıldı.